16 tháng đã qua kể từ cái ngày mà chẳng ai muốn nhớ của tháng 5 năm 2013. Đó là ngày mà cả thế giới bóng đá chấn động vì thông tin Sir Alex Ferguson giải nghệ sau 26 năm trời dẫn dắt M.U, với 13 danh hiệu Premier League, 2 Champions League, 5 cúp FA và 4 cúp Liên đoàn. 1/4 thế kỷ Ferguson tại vị là quãng thời gian ông gây dựng nên một triều đại hùng mạnh bậc nhất lịch sử đội chủ sân Old Trafford, cũng như bóng đá Anh và châu Âu.
1 năm sau, những nền tảng Sir Alex để lại tại Manchester đã gần như sụp đổ, các HLV tiếp quản “chiếc vương miện” của “Ông già gân” để lại đều đã và đang không có được thành công. Án sa thải David Moyes là hệ quả tất yếu của mùa bóng 2013/14 thảm họa, khi M.U khép lại 38 vòng đấu với vị trí thứ 7, mất Champions League và thậm chí là cả Europa League, lần đầu tiên sau 18 năm. Trên thực tế, BLĐ “Quỷ đỏ” cũng chẳng cho Moyes kịp kết thúc mùa bóng, bởi Ryan Giggs đã được bổ nhiệm tạm quyền trong thời điểm Premier League vẫn còn 4 vòng đấu.
Thế rồi, sau khi suy đi tính lại chán chê, BLĐ M.U đã chọn một nhà cầm quân nổi tiếng với phong cách làm việc đầy cá tính: Louis van Gaal. Chiến lược gia 62 tuổi người Hà Lan giống như một sự đảm bảo cho thành công, với những thành tích ấn tượng trong quá khứ. Ấy thế mà sau quãng du đấu Hè tuyệt vời, “Quỷ đỏ” trở lại với bộ mặt bạc nhược ngay khi Premier League khởi tranh. 3 vòng đấu đã qua, và họ mới chỉ có được vỏn vẹn 2 điểm.
Lực lượng
M.U đã chi rất, rất nhiều tiền vào TTCN để cải thiện chất lượng đội hình, trong đó, 2 ngôi sao sáng giá Angel Di Maria và Radamel Falcao được xem như tâm điểm của chiến dịch đưa đội bóng trở lại với đỉnh cao châu Âu. Bản thân tiềm lực tài chính và hình ảnh của “Quỷ đỏ” cũng rất có sức thu hút, đủ để mọi cầu thủ trên thế giới phải mơ về.
Mùa Hè qua, M.U chia tay Ryan Giggs, Rio Ferdinand, Nemanja Vidic, Patrice Evra và Nani. Trong đó, đa phần là những nhân tố quan trọng trong đội hình chiến thắng của Sir Alex. Ngay cả khi họ chắc chắn không đáp ứng được yêu cầu của Van Gaal đi chăng nữa, nhưng kinh nghiệm và đẳng cấp của họ là không thể phủ nhận. “Thất thoát” đi nhiều nhân tố chủ lực cùng một lúc, đặc biệt ở hàng phòng ngự, không ngạc nhiên khi M.U sa sút nhanh chóng.
Lực lượng M.U cho mùa giải 2014/15 gồm những cái tên sau đây:
Rõ ràng, đây vẫn là một đội ngũ rất chất lượng. Tuy nhiên, có một vài vấn đề về chiến thuật cần đặt ra với Van Gaal. Họ hiện chỉ có đúng 3 cầu thủ đá tốt ở vị trí trung vệ cho đúng 3 vị trí đá chính (Phil Jones, Jonny Evans và Chris Smalling), mặc dù Marcos Rojo và Tyler Blackett cũng có thể đảm nhiệm vai trò này khi cần thiết.
Bên cạnh đó, Van Gaal thiếu đi một phương án dự phòng cho vị trí hậu vệ phải nếu cần chơi với 4 hậu vệ. Rafael nghiễm nhiên là lựa chọn số 1, nhưng cầu thủ này lại thường xuyên chấn thương, và mặc dù Smalling hay Jones có thể thay thế tốt vị trí ấy, nhưng điều đó cũng hạn chế số lượng trung vệ vốn dĩ đã ít của M.U.
Hệ thống chiến thuật
Với lực lượng hiện tại, Van Gaal nhiều khả năng áp dụng sơ đồ 3-4-1-2 cho M.U, tương tự công thức chiến thắng của ông cùng ĐTQG Hà Lan tại VCK World Cup 2014. Theo đó, vai trò của Arjen Robben sẽ được trao cho Angel Di Maria, còn Falcao thay Robin van Persie làm chủ công. Ở giữa sân sẽ là một bộ tứ hình kim cương, trong đó Smalling chơi thấp nhất, Daley Blind và Ander Herrera phía trên còn thủ quân Wayne Rooney là đỉnh chóp, đóng vai trò cầu nối giữa hàng tiền vệ và tiền đạo.
Tuy nhiên, có một vấn đề nảy sinh, đó là tốc độ của tuyến giữa. Herrera hay Blind vốn đã chẳng phải những cầu thủ nhanh nhẹn, dự bị cho họ lại là các “ông lão” Darren Fletcher và Michael Carrick. M.U thiếu hẳn một mẫu “tiền vệ con thoi” như Georginio Wijnaldum tại ĐT Hà Lan. Đây là vấn đề từ trước kỳ chuyển nhượng, nhưng vẫn chưa được giải quyết triệt để bởi “Quỷ đỏ” không thể chiêu mộ mục tiêu số một Arturo Vidal.
Thêm vào đó, trong sơ đồ này, Smalling sẽ hoạt động tương tự Nigel De Jong trong vai trò tiền vệ trụ. Ngoài ra, hậu vệ trẻ của ĐT Anh còn phải kiêm luôn khâu phân phối bóng, điều chưa bao giờ là điểm mạnh của anh. Ngoài ra, Juan Mata và Robin van Persie chắc chắn không thể hài lòng nếu bị xếp đá dự bị, Rooney cũng không chắc sẽ tiếp tục tận tâm cống hiến nếu phải rời xa vị trí tiền đạo ưa thích, và Di Maria nếu bị kéo xuống đá thấp cũng có thể là nguồn gốc của những bất đồng.
Để giải quyết phần nào cuộc khủng hoảng thừa ở hàng công, Van Gaal có thể cân nhắc bố trí 1 trong 3 sơ đồ dưới đây:
Có thể thấy, mỗi sơ đồ trên đây đều phải có những hy sinh nhất định, nhất là trên hàng tấn công. Gần như không thể có chuyện cả Rooney, Van Persie và Falcao cùng đá chính. Nhiều ý kiến cho rằng Van Gaal có thể xoay vòng, nhưng thói quen của nhà cầm quân này không phải thế. Ông có xu hướng lựa chọn ra những gương mặt nổi bật nhất để tạo 1 đội hình chiến thắng.
Bên cạnh đó, các CĐV M.U có thể trông đợi vào một sự thay đổi nếu như đội bóng tiếp tục thất bại. “Triết lý chơi bóng quan trọng hơn sơ đồ chiến thuật. Một hệ thống chiến thuật cần phải phụ thuộc vào những người ta có. Tôi đã vận hành 4-3-3 tại Ajax, 2-2-2-3 tại Barca và cả 4-4-2 tại AZ Alkmaar. Tóm lại, tôi là người linh hoạt, và các chiến thuật của tôi cũng thế”, Van Gaal chia sẻ.
Chuyển nhượng
M.U đang sở hữu một đội hình rất thiếu cân bằng. Chắc chắn những cái tên như Falcao, Rooney hay Van Persie tạo được niềm tin lớn hơn Welbeck hay Chicharito, chỉ có điều nếu đã sử dụng Falcao sẽ không còn Van Persie và ngược lại. Bản thân tiền đạo người Colombia cũng đã phải trải qua quãng thời gian dài nghỉ dưỡng thương, và chẳng có gì đảm bảo anh vẫn còn là một “Mãnh hổ” đáng sợ như trước. Trong khi đó, nếu còn Welbeck và Hernandez, M.U có nhiều lựa chọn hơn, cả trên sân lẫn băng ghế dự bị.
Một vấn đề nữa chưa được giải quyết sau kỳ chuyển nhượng nằm ở hàng tiền vệ. Họ thiếu đi một cầu thủ đẳng cấp ở vị trí này với khả năng sáng tạo tốt. Ngoài ra, họ cũng thiếu luôn sức mạnh, tốc độ và sự nhuần nhuyễn. Di Maria có thể là một lựa chọn không tồi, nhưng nên nhớ ở Real Madrid, vai trò tiền vệ trung tâm được Carlo Ancelotti trao cho ngôi sao người Argentina là trong sơ đồ 4-3-3 và biến thể 4-2-2-2 của nó, thay vì 3-4-1-2 như tại M.U.
Niềm khát khao
Van Gaal có niềm tin vào các tài năng trẻ, và điều đó là tốt. Bởi tuổi trẻ đồng nghĩa với những khao khát chiến thắng, tuổi trẻ luôn sẵn sàng tìm kiếm cơ hội thi đấu, cũng như sẽ chơi hết mình để gây ấn tượng với các HLV. M.U có nhiều tài năng trẻ (điển hình là Adnan Januzaj), nhưng cách vận hành của “Quỷ đỏ” lúc này không còn cho họ những cơ hội phát triển nữa.
Welbeck là một fan hâm mộ của M.U, sinh ra tại Manchester
Không cần nghi ngờ gì về tình yêu Welbeck dành cho M.U: “Tôi là một người Manchester và cũng là CĐV đội bóng, chứ không chỉ là một cầu thủ trong đội. Tôi rất đau đớn khi phải nhìn M.U chơi không tốt. Tôi muốn làm mọi thứ có thể cho đội bóng của tôi, cho các đồng đội, bởi với tôi, M.U có ý nghĩa rất lớn”.
Đôi khi, chỉ niềm khát khao là không đủ, nhưng tài năng mà không có khát khao thì một cầu thủ giỏi sẽ không bao giờ vươn tới tầm ngôi sao. Hãy nhìn vào tấm gương của Jon Flanagan (Liverpool) mùa trước, tài năng của anh chưa chắc đã hơn Martin Kelly hay Jack Robinson, nhưng với tình yêu của một người con thành phố cảng dành cho The Kop, anh liên tục được trao cơ hội ra sân và đã thể hiện tuyệt vời.
Welbeck (hay cả Tom Lawrence) có thể không tài năng như Rooney, Falcao hay Van Persie, nhưng điều anh có thể mang lại là tinh thần thi đấu bất khuất, là tình yêu cháy bỏng dành cho CLB. Trong những trận đại chiến, đôi khi đó mới là yếu tố quyết định thắng bại, thay vì những cuộc “biểu dương lực lượng” nhiều ngôi sao đắt giá.
Kết luận
M.U đang phải đối mặt với một thách thức vô cùng khó khăn. Người hâm mộ và các chuyên gia đều tin rằng họ sẽ sớm tìm lại sự cân bằng, cũng như các cầu thủ ngôi sao sẽ gắn kết tốt với nhau. Tuy nhiên, những thương vụ mua sắm hào nhoáng của “Quỷ đỏ” giống như bỏ tiền trang hoàng một căn nhà đã bị mục ruỗng từ bên trong, bởi những nền tảng Sir Alex để lại gần như không còn. M.U có thừa những siêu sao tấn công, nhiều đến mức họ có thể bị loạn các phương án, trong khi sự sáng tạo, tốc độ, và năng động ở tuyến giữa lại đang là vấn đề nhức nhối.