Thật ra, việc đề cử ở Premier League chỉ liên quan rất ít đến chuỗi 3 trận thua (trên 3 trận địa khác nhau) vừa qua, tức cũng chẳng mâu thuẫn gì lắm. Nhưng, rõ ràng là vẫn trớ trêu (dù cuối cùng người đoạt giải là Pellegrini). Cụ thể, nên "phán xét" HLV Moyes như thế nào?

Nhìn nhận đẳng cấp, chỉ rõ đặc điểm của Moyes trong những năm tháng thành công tại Everton đã không dễ. Đánh giá ông trong mùa đầu tiên (chính xác hơn, chỉ trong vài tháng đầu tiên) dẫn dắt M.U, lại càng khó. Cần nhớ, "mùa đầu tiên" thường đồng nghĩa với chút thất bại "có thể chấp nhận", đối với đa số nhà cầm quân ở Premier League. Bóng đá Anh vốn bảo thủ và kiên nhẫn với HLV, tần suất sa thải HLV trưởng luôn thấp hơn mức độ trung bình ở Bundesliga hoặc Serie A. Hệ quả là bản thân Moyes có quyền tự tin theo đuổi con đường đã chọn mà không quá lo sợ trước áp lực sa thải vì liên tiếp thất bại. Nhưng, con đường của Moyes là.... con đường nào?

Ông không lộ rõ chủ trương giữ bóng, chuyền ngắn như Brendan Rodgers ở Liverpool; không đánh biên rõ ràng như Martinez ở Everton; không nặng về phòng ngự - phản công như Mourinho ở Chelsea; không đá trung lộ, ưu tiên phát huy kỹ thuật và sự sáng tạo như Pellegrini ở Man City. Dấu ấn mà Moyes để lại tại thánh đường Old Trafford thậm chí còn mờ nhạt hơn cả một Mauricio Pochettino luôn pressing mạnh mẽ tại Southampton; hoặc một Andre-Villas Boas đã mất việc tại Tottenham.

Đấy là một Moyes "không có chiêu thức rõ ràng". Không thể nhận diện lối chơi của M.U dưới thời Moyes. Cần lưu ý, đây là vấn đề "nhận diện", không phải chuyện khen/chê. Tại Tottenham, Villas-Boas thể hiện dấu ấn rất rõ: đẩy cao hàng thủ, tấn công nhanh, chuyền "direct" về phía trước rất tích cực. Chưa bao giờ đội bóng trong tay Villas-Boas có đặc điểm sắc nét như thế (vì Tottenham là đội đầu tiên mà HLV này dẫn dắt... đến mùa thứ 2). Nhưng Tottenham thất bại, và Villas-Boas bị sa thải!

Moyes giống như một cao thủ về Thái cực quyền. Đây là môn võ kỳ lạ, đi ngược với những gì người ta hiểu về võ học trước đó. Các hậu bối của kỳ nhân Trương Tam Phong cứ chờ đối phương ra tay thì mới theo đó mà khắc chế, lấy nhu khắc cương, lấy tĩnh chế động. Họ không liệu địch tiên cơ, ra đòn chớp nhoáng để thủ thắng như Độc cô cửu kiếm. Mặt khác, trong nhiều trường hợp thì việc không ra đòn trước, không thể nhận diện, là một ưu điểm, bởi đối phương không dễ chuẩn bị đối sách phù hợp.

Con đường ấy phù hợp với Everton, nên Moyes thành công. Ông không dẫn dắt Everton để thắng Chelsea, M.U, Arsenal, Liverpool, Man City hoặc Tottenham. Ông chỉ đợi họ tung đòn trước rồi mới tìm cách khắc chế. Và ông thành công ở chỗ, bất cứ đội mạnh nào cũng rất khó thắng Everton. Ông thành công vì thành công kiểu ấy luôn dựa trên nền tảng phòng ngự và khả năng chớp cơ hội phản đòn. Trong bóng đá, cũng như trong nghệ thuật chiến đấu, phòng thủ luôn dễ hơn tấn công.

Bây giờ, M.U là đội bóng lớn, có thân phận khác hẳn Everton. Moyes chờ đối thủ ra đòn? Thất bại! Vì đối thủ... quyết không ra đòn. Ông sở trường về cách chơi thụ động, nên khi buộc phải triển khai phương án chủ động thì ông và các cầu thủ M.U lâm vào tình trạng bế tắc. Cứ nhìn vào thành tích M.U tại Premier League, sẽ thấy rất rõ. Họ thua 4, hòa 2 trong 10 trận sân nhà, và toàn thua các đối thủ yếu như West Brom, Newcastle, Everton. Đấy chính là các đối thủ "quyết không ra tay trước". Còn khi làm khách, tức phải thi đấu trong tình thế khó hơn, M.U chỉ thua 2 trận trước các đối thủ "đáng thua" là Liverpool và Man City. Cũng vậy, M.U hòa trên sân Tottenham nhưng lại thua Tottenham tại sân nhà.

Vấn đề của David Moyes chính là: đội bóng lớn M.U mà ông đang dẫn dắt không thích hợp với "Thái cực quyền". Bỏ hoặc thay đổi thế nào, đấy dĩ nhiên là việc của ông.