Gegenpressing là gì?
Trước hết, hãy cùng cắt nghĩa của từ Gegenpressing. Đây là một từ gốc Đức. “Gegen” theo tiếng Đức là “chống lại, phản lại”, tức là tương đương với Counterpressing trong tiếng Anh. Như vậy, Gegenpressing hay Counterpressing là một, và nó cùng có nghĩa là một phương pháp phản công tổng lực. Lối chơi này còn được cựu danh thủ Đức, Juergen Klinsmann lí giải là “giành bóng lại ngay lập tức để tấn công”.
Làm sao để chơi Gegenpressing hiệu quả?
Yếu tố đầu tiên để chơi Gegenpressing hiệu quả là các cầu thủ phải giữ được cự ly đội hình tốt. Mỗi người sẽ đảm bảo một khu vực tranh chấp trên sân, nhưng họ phải chơi đủ gần nhau để có thể giành lại quyền kiểm soát (khi bị mất bóng) một cách nhanh nhất.
Dortmund là đại diện tiêu biểu cho lối chơi Gegenpressing
Tiếp đó, luật “5 giây” sẽ được áp dụng cho việc giành bóng. Tức là trong vòng 5 giây sau khi mất quyền kiểm soát, các cầu thủ phải nỗ lực hết sức mình, bằng mọi giá giành lại bóng. Nếu không thành công, họ phải ngay lập tức chuyển về sơ đồ phòng ngự.
Nếu có được bóng, thì bước cuối cùng là phản ứng một cách mau lẹ nhất có thể để phản công nhanh. Các cầu thủ tấn công đã phải bắt đầu chạy, nhanh nhất có thể, ngay sau khi bóng được giành lại, và lấp vào những lỗ hổng ở mặt trận phòng ngự của đối thủ.
Những cách để thiết lập Gegenpressing?
Định hướng con người
Chiến thuật “một kèm một” sẽ được áp dụng trong tình huống này. Cầu thủ giữ bóng của đối phương sẽ buộc phải tạo ra đường chuyền nếu bị áp sát quyết liệt (như cách mà Schweinsteiger làm trong hình). Trong tình thế các đồng đội của anh ta đều đã bị phong tỏa một cách kỹ lưỡng, việc bị mất bóng chỉ còn là vấn đề thời gian.
Định hướng thời gian
Trong hình trên đây, cầu thủ áo xanh có quá ít thời gian để suy tính “đường đi nước bước” tiếp theo, khi có tới 5 cầu thủ áo vàng đang lao vào cướp bóng. Một người sẽ lấy bóng, một người sẽ “chăm sóc” người giữ bóng, và những người còn lại phải đảm bảo mọi việc diễn ra suôn sẻ bằng cách tạo nên một không gian kín kẽ.
Định hướng khoảng cách
Một chút khác biệt so với Định hướng con người, trong Định hướng khoảng cách, các cầu thủ sẽ được bố trí xen kẽ giữa các đối thủ. Cầu thủ cầm bóng hoàn toàn có thời gian để chuyền bóng và không bị áp sát, song đường chuyền này sẽ bị bắt bài, hoặc người nhận bóng sau đó sẽ bị bao vây bởi ít nhất 2 cầu thủ.
Định hướng bóng
Các cầu thủ ở gần khu vực bị mất bóng sẽ đồng loạt lao vào giành lại quyền kiểm soát. Đây có thể coi là cách giành bóng nhanh nhất, nhưng cũng sẽ phá vỡ kết cấu đội hình nhanh không kém. Cách làm này tỏ ra không còn hợp với môi trường bóng đá hiện đại, vốn rất tính toán và “cáo già” chứ không “ngây thơ” như trước.
Tại sao Gegenpressing được ưa chuộng?
Phòng ngự ổn định hơn
Một đội bóng dùng Gegenpressing sẽ chủ yếu tạo ra những tình huống tranh chấp ở khu vực giữa sân, qua đó giảm tải áp lực cho hàng thủ, đồng thời khiến mặt trận phòng ngự của họ trở nên ổn định hơn, sẵn sàng ứng biến với những tình huống bất thường tiếp theo. Gegenpressing cũng sẽ giúp họ chống được phản công nhanh.
Tránh được nguy cơ vỡ đội hình
Nói gì thì nói, cả việc giành bóng hay mất bóng đều tạo ra những xáo trộn đáng kể trong đội hình. Tuy nhiên, đội giành bóng vẫn là những người chủ động hơn. Nếu so sánh, họ sẽ là những người vá lỗ hổng nhanh hơn đối thủ. Nếu sử dụng Gegenpressing một cách thực sự hiệu quả, một đội bóng sẽ gần như không có điểm yếu.
Bayern dưới thời Jupp Heynckes cũng chơi Gegenpressing
Cải thiện tấn công
Đây là điều rõ ràng, khi mà ở thời điểm mất bóng, đội hình của đối thủ đang ở trạng thái gắn kết yếu nhất. Nếu đạt tốc độ yêu cầu trong những tình huống tấn công nhanh của Gegenpressing, đội bóng của bạn sẽ xé nát bất kỳ hàng thủ nào.
Vì sao nên chọn Gegenpressing?
Một đội bóng chơi Gegenpressing, tức là họ chủ động hơn. Họ sẽ là những người đặt ra “luật lệ” của trận đấu, đi trước đối thủ một bước về những tính toán chiến thuật. Điều này có lợi hơn rất nhiều so với việc phản ứng lại với lối chơi của đối thủ.
Thêm nữa, xét về mặt tâm lý, tinh thần các cầu thủ sẽ lên rất cao mỗi khi họ cướp được bóng và tổ chức những đường phản công nhanh. Sự hứng khởi, tốc độ và lòng quyết tâm là những yếu tố then chốt tạo nên thành công của Gegenpressing.
Trước hết, hãy cùng cắt nghĩa của từ Gegenpressing. Đây là một từ gốc Đức. “Gegen” theo tiếng Đức là “chống lại, phản lại”, tức là tương đương với Counterpressing trong tiếng Anh. Như vậy, Gegenpressing hay Counterpressing là một, và nó cùng có nghĩa là một phương pháp phản công tổng lực. Lối chơi này còn được cựu danh thủ Đức, Juergen Klinsmann lí giải là “giành bóng lại ngay lập tức để tấn công”.
Làm sao để chơi Gegenpressing hiệu quả?
Yếu tố đầu tiên để chơi Gegenpressing hiệu quả là các cầu thủ phải giữ được cự ly đội hình tốt. Mỗi người sẽ đảm bảo một khu vực tranh chấp trên sân, nhưng họ phải chơi đủ gần nhau để có thể giành lại quyền kiểm soát (khi bị mất bóng) một cách nhanh nhất.
Dortmund là đại diện tiêu biểu cho lối chơi Gegenpressing
Tiếp đó, luật “5 giây” sẽ được áp dụng cho việc giành bóng. Tức là trong vòng 5 giây sau khi mất quyền kiểm soát, các cầu thủ phải nỗ lực hết sức mình, bằng mọi giá giành lại bóng. Nếu không thành công, họ phải ngay lập tức chuyển về sơ đồ phòng ngự.
Nếu có được bóng, thì bước cuối cùng là phản ứng một cách mau lẹ nhất có thể để phản công nhanh. Các cầu thủ tấn công đã phải bắt đầu chạy, nhanh nhất có thể, ngay sau khi bóng được giành lại, và lấp vào những lỗ hổng ở mặt trận phòng ngự của đối thủ.
Những cách để thiết lập Gegenpressing?
Định hướng con người
Chiến thuật “một kèm một” sẽ được áp dụng trong tình huống này. Cầu thủ giữ bóng của đối phương sẽ buộc phải tạo ra đường chuyền nếu bị áp sát quyết liệt (như cách mà Schweinsteiger làm trong hình). Trong tình thế các đồng đội của anh ta đều đã bị phong tỏa một cách kỹ lưỡng, việc bị mất bóng chỉ còn là vấn đề thời gian.
Định hướng thời gian
Trong hình trên đây, cầu thủ áo xanh có quá ít thời gian để suy tính “đường đi nước bước” tiếp theo, khi có tới 5 cầu thủ áo vàng đang lao vào cướp bóng. Một người sẽ lấy bóng, một người sẽ “chăm sóc” người giữ bóng, và những người còn lại phải đảm bảo mọi việc diễn ra suôn sẻ bằng cách tạo nên một không gian kín kẽ.
Định hướng khoảng cách
Một chút khác biệt so với Định hướng con người, trong Định hướng khoảng cách, các cầu thủ sẽ được bố trí xen kẽ giữa các đối thủ. Cầu thủ cầm bóng hoàn toàn có thời gian để chuyền bóng và không bị áp sát, song đường chuyền này sẽ bị bắt bài, hoặc người nhận bóng sau đó sẽ bị bao vây bởi ít nhất 2 cầu thủ.
Định hướng bóng
Các cầu thủ ở gần khu vực bị mất bóng sẽ đồng loạt lao vào giành lại quyền kiểm soát. Đây có thể coi là cách giành bóng nhanh nhất, nhưng cũng sẽ phá vỡ kết cấu đội hình nhanh không kém. Cách làm này tỏ ra không còn hợp với môi trường bóng đá hiện đại, vốn rất tính toán và “cáo già” chứ không “ngây thơ” như trước.
Tại sao Gegenpressing được ưa chuộng?
Phòng ngự ổn định hơn
Một đội bóng dùng Gegenpressing sẽ chủ yếu tạo ra những tình huống tranh chấp ở khu vực giữa sân, qua đó giảm tải áp lực cho hàng thủ, đồng thời khiến mặt trận phòng ngự của họ trở nên ổn định hơn, sẵn sàng ứng biến với những tình huống bất thường tiếp theo. Gegenpressing cũng sẽ giúp họ chống được phản công nhanh.
Tránh được nguy cơ vỡ đội hình
Nói gì thì nói, cả việc giành bóng hay mất bóng đều tạo ra những xáo trộn đáng kể trong đội hình. Tuy nhiên, đội giành bóng vẫn là những người chủ động hơn. Nếu so sánh, họ sẽ là những người vá lỗ hổng nhanh hơn đối thủ. Nếu sử dụng Gegenpressing một cách thực sự hiệu quả, một đội bóng sẽ gần như không có điểm yếu.
Bayern dưới thời Jupp Heynckes cũng chơi Gegenpressing
Cải thiện tấn công
Đây là điều rõ ràng, khi mà ở thời điểm mất bóng, đội hình của đối thủ đang ở trạng thái gắn kết yếu nhất. Nếu đạt tốc độ yêu cầu trong những tình huống tấn công nhanh của Gegenpressing, đội bóng của bạn sẽ xé nát bất kỳ hàng thủ nào.
Vì sao nên chọn Gegenpressing?
Một đội bóng chơi Gegenpressing, tức là họ chủ động hơn. Họ sẽ là những người đặt ra “luật lệ” của trận đấu, đi trước đối thủ một bước về những tính toán chiến thuật. Điều này có lợi hơn rất nhiều so với việc phản ứng lại với lối chơi của đối thủ.
Thêm nữa, xét về mặt tâm lý, tinh thần các cầu thủ sẽ lên rất cao mỗi khi họ cướp được bóng và tổ chức những đường phản công nhanh. Sự hứng khởi, tốc độ và lòng quyết tâm là những yếu tố then chốt tạo nên thành công của Gegenpressing.