Một vài người thân thiết ra sức khuyên can anh. Franciso Maturana là một trong số đó. HLV của đội tuyển Colombia nói với cậu học trò đau khổ của mình: “Hãy hết sức cẩn thận. Đường phố là một nơi cực kỳ nguy hiểm. Ở đó người ta đâu còn giải quyết mọi chuyện bằng nắm đấm nữa, chúng dùng súng từ lâu”. Nhưng Andres kiên quyết không nghe: “Tôi phải tự mình đối mặt với thành phố”.

Ngày 2/7/1994, Andres đến quán bar El Indo và bị một nhóm người chọc ghẹo, sỉ nhục về pha phản lưới nhà. Ngồi một chút, anh quyết định rời khỏi quán và tiếp tục bị một nhóm khác miệt thị. Anh tức giận, cố giải thích đấy chỉ là một “tai nạn thuần túy” và đã có nhiều mâu thuẫn sau đó diễn ra.

3 giờ sáng ngày 3/7, thông tin về một vụ xả súng bên ngoài một quán bar ở Medellin được truyền đi trên toàn quốc gia lẫn thế giới. Nạn nhân còn ai khác ngoài Andres Escobar. Đã có 12 phát súng được nghe thấy, 6 trong số đó đã ghim vào người Andres từ cự ly gần. Pamela Cascardo, vị hôn thê của Andres, cho biết cứ một tiếng súng vang lên, tay sát thủ lại hô “Vào” như một BLV thứ thiệt.

Pamela nói: “Tôi như chết lặng sau khi nghe tin ấy. Tôi đang sống với tình yêu của đời mình, chuẩn bị kết hôn, có con gái. Rồi tôi thức dậy và tất cả mọi thứ đều biến mất. Với tôi, cuộc sống đã chính thức dừng lại từ ngày ấy”.

Cái chết của Andres Escobar ở quê nhà làm rúng động thế giới bóng đá. John Harkes, người chuyền bóng khiến Escobar phản lưới nhà, gọi cái chết của anh là “một tấn bi kịch ám ảnh”. BLV người Scotland Alan Hansen thì công khai xin lỗi vì nhận định của mình sau khi trận đấu giữa Colombia và Mỹ kết thúc: “Anh ta đáng bị bắn bỏ bởi vì phạm một sai lầm như thế”.

Trong một phát ngôn gần đây, đồng đội cũ của Andres ngày ấy là Chicho Serna cho biết: “Mọi người trên đường phố nói với nhau là nếu Pablo Escobar còn sống, Andres sẽ không bao giờ bị giết”. Sự thật của niềm tin này là bao nhiêu phần trăm, chả ai kiểm chứng được. Nhưng rõ ràng nó cho thấy tình cảm và đức tin của người dân Colombia dành cho tên tội phạm lớn nhất lịch sử quốc gia này là to lớn như thế nào.

Sự vươn lên của hai Escobar - từ Pablo cho đến Andres - rõ ràng đóng những vai trò then chốt trong sự vươn lên của nền bóng đá Colombia. Và cái chết của họ cũng đánh dấu cho sự cáo chung của một thế hệ vàng. Như Serna sau đó nhận xét: “Thông qua bóng đá, chúng tôi muốn cho cả thế giới thấy Colombia không chỉ có bạo lực và tội phạm. Vậy nhưng cái chết của Andres đã phơi bày sự thật đau lòng: đến cả bóng đá cũng không thoát khỏi vòng kềm tỏa của tội phạm và bạo lực. CĐV cảm thấy hết sức phẫn nộ, buồn bã và họ không còn muốn đến các sân bóng nữa”.

Cái chết của Andres Escobar cũng đánh dấu một bước chuyển trong nỗ lực quét sạch tội phạm của Chính phủ Colombia. Anh em nhà Rodriguez bị kết án 30 năm tù giam trong nhà tù của Mỹ. Đội bóng America de Cali của chúng bị liệt vào danh sách khủng bố của Hoa Kỳ. 

Cựu Chủ tịch LĐBĐ Colombia Juan Jose Bellini bị kết án 6 năm tù giam cho tội rửa tiền. Sau này y thừa nhận: “Người ta buộc phải công nhận chính việc bơm tiền ma túy của các thế lực ngầm đã giúp cho bóng đá phát triển. Tất cả chúng ta đều tham gia, đều tán thành. Và bây giờ, tất cả chúng ta đều có điều gì đó phải che giấu”.

Chưa đầy 4 năm sau World Cup 1994, Colombia từ thứ 4 rớt xuống tận vị trí thứ 34 trên BXH FIFA. Họ vẫn lọt vào VCK World Cup 1998, nhưng cũng bị loại ngay từ vòng bảng sau những thất bại trước Romania và Anh. Từ đó đến tận World Cup 2014 vừa qua, Colombia không còn trở lại với đấu trường World Cup nữa. Số tiền bẩn bơm vào bóng đá ngày càng ít đi, đẩy bóng đá Colombia vào một giai đoạn kiệt quệ. Năm 2010, 14/18 CLB của Colombia đứng bên bờ vực phá sản.

Hơn 20 năm sau cái chết của Andres Escobar, anh vẫn là một anh hùng tại Colombia và là cầu thủ nổi tiếng nhất qua mọi thời đại của quốc gia này. Một sự nghiệp đầy hứa hẹn đã bị kết án tử, nhưng chính cái chết ấy lại khởi đầu cho một cuộc đấu tranh không ngừng nghỉ để giúp Colombia quét sạch nạn tội phạm và trở thành một quốc gia pháp trị. 

Cái chết của Andres mau chóng được liên kết với anh em nhà Gallon, bọn buôn ma túy đã từng rời khỏi cartel của Pablo Escobar để ra làm riêng. Jhon Jairo Velasquez Vasquez, một đàn em của Pablo Escobar, năm 2010 đã từng tiết lộ: bọn xã hội đen đã chi 3 triệu USD để bồi thẩm đoàn chỉ tập trung vào tay súng mà lờ đi nhân vật thật sự phía sau tay súng ấy.

Sau một thời gian, cảnh sát cũng đã tóm được tên sát nhân. Tên gã là Humberto Munoz Castro. Tuy nhiên, Castro một mực chối bỏ cáo buộc gã bắn Andres Escobar là vì lý do bóng đá. Tất cả những gì hắn khai với cảnh sát là đã thủ tiêu Andres theo lệnh của người trả tiền cho gã là Santiago Gallon. Castro cho biết gã chưa từng xem trận đấu giữa Mỹ và Colombia tại World Cup, thậm chí còn không biết “phản lưới nhà” có nghĩa là gì.

Cả Castro và Henao đều bị tóm, nhưng chỉ có Castro bị kết tội mưu sát. Và gã một mực khẳng định mình không biết Andres Escobar là ai. Castro chịu án 43 năm tù giam, tuy nhiên gã chỉ ở tù được 11 năm thì được thả ra vì “cải tạo tốt”. Tòa án Colombia rốt cục đành phải kết luận Andres Escobar chỉ là một nạn nhân khác của vấn đề bạo lực ở Colombia. Cũng trong đêm ấy ở Medellin, có 40 công dân Colombia khác chết sau những vụ thanh toán.

Cái chết của Andres Escobar vì thế cho đến nay vẫn là một bí ẩn. Người ta vẫn cứ mặc định kẻ thủ ác là bọn anh chị có dính líu đến bóng đá và cá cược. Nhưng dù là lý do gì đi nữa, cái chết của anh rõ ràng là sự thức tỉnh của cả một dân tộc.