Kỷ nguyên dữ liệu bóng đá (Phần I): Dữ liệu quyết định chuyển nhượng
Kỷ nguyên dữ liệu bóng đá (Phần II): Dữ liệu sẽ thay thế trinh sát viên?
Năm 1996, Prozone, một công ty chuyên về phân tích dữ liệu bóng đá được thành lập. Giai đoạn đó, không có nhiều CLB chú ý tới Prozone, trừ Steve McClaren. Cựu HLV trưởng ĐT Anh khi ấy đang làm trợ lý ở Derby County, trở thành người đầu tiên sử dụng phần mềm theo dõi các cầu thủ tập luyện một cách nghiêm túc nhất. Prozone cung cấp 8 camera quanh sân của Derby, bao quát hết mọi hoạt động của cầu thủ để phục vụ việc phân tích.
Đầu năm 1999, McClaren chuyển sang M.U làm trợ lý cho Sir Alex Ferguson. Ông giới thiệu Prozone tới M.U và Quỷ đỏ trở thành khách hàng đầu tiên trả tiền để sử dụng dịch vụ của Prozone. Năm đó, M.U hứa trả 50.000 bảng cho Prozone nếu Quỷ đỏ giành được 1 danh hiệu mùa 1998/99. Và ai cũng biết đó là mùa bóng Quỷ đỏ giành “cú ăn 3” lịch sử. Tới cuối năm 2000, Prozone có thêm 6 khách hàng mới là các CLB ở Premier League. Kỷ nguyên Opta bắt đầu ra đời.
McClaren, Sir Alex là những người đi tiên phong trong việc đưa dữ liệu vào huấn luyện. Ngày nay, càng có nhiều CLB áp dụng chiến lược này hơn và thậm chí còn lập riêng một bộ phận chuyên phân tích dữ liệu. Liverpool là ví dụ. Tiến sỹ Ian Graham, người hiện là Giám đốc nghiên cứu của The Kop, trước đây từng là Giám đốc công ty Decision Technology. Theo New York Times, Graham chiếm được niềm tin của Juergen Klopp chỉ sau 3 tuần đầu hai người làm việc cùng nhau.
Tháng 10/2015, Graham tới văn phòng làm việc của Klopp cùng cả tập hồ sơ phân tích trận thua 0-2 của Dortmund trước Mainz ở Bundesliga. Graham chưa từng xem trận đấu đó, nhưng nhờ thuật toán đã chỉ ra Dortmund của Klopp chơi tốt như nào, bỏ lỡ nhiều cơ hội ra sao, rồi nhận bàn thua đen đủi thế nào? Graham kết luận Dortmund xứng đáng thắng trận đấu đó và đội bóng này lẽ ra phải là Á quân Bundesliga, thay vì chỉ xếp thứ 7.
“Graham cùng đội ngũ của anh ta với thuật toán có thể dự đoán xu hướng và tìm cầu thủ phù hợp với hệ thống chiến thuật. Báo cáo sẽ được gửi và Klopp là người có tiếng nói cuối cùng. Một trong những điều ấn tượng nhất là họ có thể dự đoán cách hệ thống thi đấu của đối thủ di chuyển và kiểm soát bóng. Từ đó, chúng tôi có thể định dạng nạn nhân pressing và chỉ dẫn cầu thủ phải gây sức ép tới chính xác đối thủ nào? Gã ấy (Graham) là một hiện tượng và tôi sẽ không thích đấu cờ với anh ấy”, một thành viên của Liverpool cho biết.
Kỷ nguyên dữ liệu khiến tất cả phải nhanh chóng học cách sử dụng nó. Ben Stevens - Trưởng bộ phận phân tích tuyển mộ của Crystal Palace cho biết: “Đôi khi có những HLV yêu cầu bản báo cáo 80 trang. Nhưng tôi đặt ra câu hỏi: “Vì sao? Ông sẽ đọc hết 80 trang đó chứ?”. Thế nên chúng tôi thường làm báo cáo chỉ 13 trang cho trận đấu kế tiếp. Một trang là bìa. 12 trang còn lại gồm: Dự đoán đội hình ra sân và thông tin lực lượng, 1 trang về đội bóng sẽ làm gì khi có bóng, 1 trang về đội bóng sẽ làm gì khi không có bóng, 1 trang về tình huống cố định, 1 trang về phản ứng của đối thủ khi bị dẫn trước, 1 trang thống kê về tất cả các cầu thủ đối phương. Tất cả đều phân loại rất rõ ràng”.
“Tương tự như thế, chúng tôi có thể dễ dàng nhận ra điểm yếu của đối thủ. Nhưng điều quan trọng hơn là bạn biết cần phải làm gì để khai thác sai lầm của đối phương. Chúng tôi cũng biết về mọi chi tiết nhỏ, ví dụ như cần phòng ngự như thế nào khi quả bóng nằm trong tay thủ môn đối phương? Nếu đá với sơ đồ 4-3-3, chúng tôi sẽ pressing với 3 tiền đạo hay chơi lùi sâu? Nếu đối thủ sử dụng tiền vệ trụ lùi sâu thì số 9 của chúng tôi sẽ được kéo xuống hay số 8 được đẩy lên để pressing? Tất cả đều rõ ràng và chúng tôi sẽ có chỉ dẫn cụ thể cho cầu thủ”, Ben Stevens nói tiếp.
Có một vấn đề là hầu hết các HLV đều tiếp thu và vận dụng cơ sở dữ liệu. Nhưng cầu thủ thì không. Ở Arsenal, chỉ số ít cầu thủ cảm thấy hào hứng trước những video phân tích của Unai Emery. Thời Van Gaal ở M.U, nhiều cầu thủ cũng phàn nàn việc sử dụng video phân tích tước đi sự tự tin của họ. Một số cầu thủ nhận email để chỉ rõ các sai lầm cá nhân, nhưng họ thậm chí xóa luôn trước khi đọc. Tuy nhiên, dù muốn hay không, tất cả vẫn phải chấp nhận một sự thật: Đây là thời đại mà dữ liệu tác động rất nhiều vào chiến thuật, lối chơi, cũng như phương pháp huấn luyện.
|
Liverpool chọn Klopp qua… dữ liệu 60 - Từ nhiều năm trước, thuật toán của Graham đã chỉ ra vai trò của thủ môn đang bị đánh giá thấp và Liverpool không ngạc nhiên nếu giá chuyển nhượng thủ môn sớm tăng lên mốc 60 triệu bảng. Đây là lý do họ sẵn sàng chi đậm để mua Alisson. |
XEM THÊM
Đăng ký nhận tin tức từ Tạp chí Bóng đá
_m.jpg)