HUYỀN THOẠI TRỊ GIÁ 27 ĐÔ LA
Từ năm 1966 đến năm 1972, Garrincha khoác áo 5 CLB khác nhau, trong đó có 2 CLB huyền thoại là Corinthians và Flamengo. Nhưng đấy đều chỉ là những nỗ lực gượng gạo và vô vọng để vực lại sự nghiệp bóng đá không thể cứu vãn của Garrincha. Ở mỗi đội, Garrincha đều chỉ ra sân vài lần, không đáng tính đến. Không có gì lạ khi người ta coi sự tinh túy của Garrincha đều dồn hết cho CLB Botafogo, như một kẻ nô lệ khốn khổ.
Năm 1950, CLB Bangu mua lại ngôi sao Zizinho từ Flamengo với giá 600.000 cruzeiro (khoảng 33.000 USD). Ba năm sau, tháng 6/1953, Botafogo mua lại Garrincha từ CLB Serrano de Petropolis với giá... 500 cruzeiro (khoảng 27 USD). Vâng, ở thời điểm ấy, Garrincha chưa có tên tuổi lừng lẫy như Zizinho, nhưng ông cũng đã nổi danh sau những màn trình diễn ngoạn mục khi biến ngôi sao Nilton Santos thành gã hề trong dịp thử chân. Và tóm lại, dù chưa có tên tuổi lớn, cũng không thể chấp nhận là một tài năng bóng đá đầy triển vọng như Garrincha lại chỉ đáng giá 27 USD.
Ban đầu, các giám đốc của Botafogo còn sợ Garrincha đòi hỏi lương cao do giá chuyển nhượng quá rẻ. Nhưng trong quá trình đàm phán, họ lập tức phát hiện những lỗ hổng lớn trong sự hiểu biết chung của Garrincha, và thấy rõ thiên tài bóng đá trong tay họ ngây thơ như thế nào. Từ đó trở đi, tất cả những gì làm được trong sự nghiệp bóng đá rực rỡ của ông đều chỉ sinh lợi cho Botafogo, còn ngôi sao Garrincha thì chỉ đủ sống khi sự nghiệp còn vinh quang, và lập tức rơi vào tình trạng nghèo đói sau khi giải nghệ.
Số là Garrincha sống ở vùng thôn đã Pau Grande, và Botafogo đương nhiên phải có trách nhiệm sắp xếp chỗ ở cho Garrincha khi ông chuyển lên thành phố Rio de Janeiro để khoác áo CLB này. Một thành viên của BGĐ khẩn khoản đề nghị Garrincha ở tạm trong một căn phòng tại SVĐ trong lúc chờ kiếm nhà. Garrincha lịch sự từ chối: “Tôi muốn ở nhà”.
Ở nhà nghĩa là Garrincha phải thức dậy lúc 5 giờ sáng để cuốc bộ rất nhiều cây số đến trạm tàu hỏa để lên Rio de Janeiro, tập hoặc thi đấu, rồi sau cữ tập chiều thì lại lên tàu, để rồi sau đó cuốc bộ nhiều cây số từ trạm tàu hỏa về nhà trong đêm tối. Sao phải chọn lựa như thế? Garrincha dẫn các giám đốc đi từ bất ngờ này đến bất ngờ khác. Thì ra, chàng trai 19 tuổi có tài lừa bóng thiên bẩm và một sự nghiệp bóng đá sáng ngời này đã có vợ, con ở quê nhà. Và Garrincha lại nói huỵch toẹt: anh phải ở nhà hàng ngày để thay tã cho con, do vợ không thật khéo tay!
QUÁ TRÌNH BÓC LỘT TÀN TỆ CỦA GIỚI CHỦ
Từ đó trở đi, các giám đốc của Botafogo luôn nhớ rõ: Garrincha sẽ không bao giờ mặc cả điều gì. Ông không biết là nên mặc cả, không cần, và cũng không có khả năng mặc cả! Chỉ trong vài tháng, Juventus (Italia) đã đề nghị mua lại Garrincha. Còn ở Brazil, Vasco da Gama sẵn sàng trả tiền chuyển nhượng đến 150.000 USD để mua cầu thủ chạy cánh mà Botafogo chỉ mất 27 USD để có được.
Một mặt, Botafogo không chịu bán Garrincha. Mặt khác, họ cần cột chặt tài năng này với mình, nên đề nghị gia hạn hợp đồng khi Garrincha còn chưa kết thúc năm đầu tiên ở Botafogo. Điều kiện: tăng lương gấp 5 lần. Garrincha lập tức gật đầu bởi từ khi làm công nhân dệt, ông chưa bao giờ thấy ai được tăng lương gấp 5 lần chỉ sau 1 năm. Điều mà ai cũng thấy nhưng Garrincha không thấy: tăng gấp 5 lần một khoản lương còi cọc thì đâu có nghĩa lý gì!
Từ 2.000 cruzeiro/tháng, Garrincha lĩnh 10.000 cruzeiro theo hợp đồng mới. Thế là quá sướng, khi bỗng nhiên Garrincha có được thu nhập bằng một nửa so với thu nhập của bác sĩ hoặc luật sư thời ấy. Còn chuyện Didi lĩnh 70.000 cruzeiro/tháng ở Flamengo thì Garrincha không biết, cũng chẳng cần biết.
Trước thềm World Cup 1958, khi báo chí liên tục đưa tin về mức lương của Didi, Vava, Botafogo chịu một áp lực không nhỏ về việc tăng lương cho các ngôi sao của mình. Nilton Santos đấu tranh thành công để có mức lương 30.000 cruzeiro/tháng. Garrincha cũng được hưởng lợi khi lương của ông được tăng lên 16.000, rồi 18.000 cruzeiro. Suy cho cùng, Botafogo đã hốt bạc không biết bao nhiêu trong những chuyến du đấu ở châu Âu, với Garrincha trong đội hình.
Xin nhắc lại, chúng ta vẫn đang nói về một Garrincha đang lên chân vùn vụt, nhưng tất cả vẫn chỉ là trước World Cup 1958. Bây giờ, ai cũng biết khác biệt giữa một ngôi sao đang lên so với một ngôi sao 2 lần liên tiếp vô địch World Cup là như thế nào. Mà Garrincha đâu phải là ngôi sao bình thường. Gần như một mình ông kéo cả đoàn quân Brazil gồm những Didi, Vava, Zagallo, Nilton Santos, Djalma Santos đều đã già nua lên ngôi vô địch World Cup 1962. Giá trị của Garrincha đối với ĐT Brazil tại World Cup 1962 giống như giá trị của Diego Maradona đối với Argentina tại World Cup 1986 vậy.
KHÙ KHỜ TRƯỚC NHỮNG MÁNH KHÓE THÂM HIỂM
Vấn đề đặt ra cho Botafogo: Làm sao để ghìm lương của Garrincha, nhất là khi ông đã sát cánh với Pele tại Selecao, và đấy là một Pele có luật sư riêng, cố vấn riêng, một Pele quá khôn ngoan để lĩnh 120.000 cruzeiro/tháng ở Santos, với điều khoản cho phép ông xét lại mức lương trong từng năm một. Ngộ nhỡ Pele mách nước cho Garrincha về những gì ông cần làm để đối phó với CLB, hoặc Pele “rủ” Garrincha sang Santos?
Khi Botafogo gọi Garrincha đến văn phòng để ký hợp đồng mới, trước mặt ông chỉ là một bản hợp đồng mẫu, chưa viết chữ nào. Họ yêu cầu Garrincha ký tên. Lần đầu tiên trong đời cầu thủ, Garrincha đủ khôn ngoan để thắc mắc. Ông nói: “Sẽ tốt hơn nếu tôi ký tên sau khi đã thỏa thuận mức lương của mình”.
Giám đốc Botafogo trấn an: “Anh đừng lo, chúng ta sẽ đàm phán ổn thỏa. Việc bây giờ là phải ký ngay vào bản hợp đồng để kịp đăng ký danh sách đội bóng cho đúng thủ tục. Nilton Santos cũng đã ký như vậy. Các cầu thủ khác cũng vậy”. Thế là Garrincha ký tên, và chẳng bao giờ thấy Botafogo đàm phán mức lương nữa. Ông lĩnh 30.000 cruzeiro/tháng, trong suốt nhiều năm sau đó. Tóm lại là bao nhiêu năm và bao nhiêu tiền cũng được, tùy theo ý muốn của Botafogo, sau khi Garrincha đã ký tên vào hợp đồng khống!
Cũng nên tham khảo một thông số khác cho thấy giá trị thực của Garrincha trong những năm cuối thập niên 1950 và đầu thập niên 1960. Sau chiến tích vang dội tại World Cup 1958 và những chuyến du đấu thành công rực rỡ khắp châu u, Didi và Garrincha lọt vào tầm ngắm của Real Madrid - CLB số 1 châu Âu thời ấy. Real đề nghị mua lại Didi với giá 80.000 USD và Garrincha với giá 250.000 USD. Botafogo chỉ bán Didi và giữ lại Garrincha, dù nếu bán Garrincha thì số tiền chuyển nhượng mà họ kiếm được cao gấp 3 lần. Và cũng nên nhớ: Didi là cầu thủ xuất sắc nhất World Cup 1958!
Một mặt, Garrincha bị Botafogo bóc lột quá tàn nhẫn. Mặt khác, bản thân Garricha lại không đủ thông minh để suy nghĩ về những chuyện lớn lao như dành dụm, đầu tư. Ông thậm chí còn không có nổi suy nghĩ đơn giản nhất là làm gì để có thu nhập sau khi giải nghệ. Thế nên, nghèo đói là một kết cục tất yếu cho huyền thoại bóng đá mà người Brazil hâm mộ còn hơn Pele!
(Đón đọc kỳ cuối)