Phút 68 của trận đấu ở sân Do Dragao, khi tỷ số đang là 1-0 nghiêng về Chelsea, Riyad Mahrez có đường căng ngang khung thành của The Blues. Bên trong là Ilkay Guendogan và chỉ cần một pha chạm bóng, lưới của thủ thành Edouard Mendy sẽ rung lên. Nhưng Azpilicueta đã xuất hiện ở đó từ lúc nào, để xoài người phá bóng trước sự tiếc nuối của các cầu thủ Man City.

Đó là điểm nhấn đáng chú ý nhất mà hậu vệ người Tây Ban Nha để lại trong trận đấu trên đất Bồ Đào Nha. Và nó cũng chỉ là một trong rất nhiều tình huống rực sáng của cầu thủ 31 tuổi, trên hành trình cùng Chelsea lọt vào trận chung kết Champions League mùa này. Ngay trước đó, là những nỗ lực phòng ngự tuyệt vời ở hai trận bán kết đầy căng thẳng với Real Madrid. Nhưng vì người ta thường chỉ chú ý đến những bàn thắng, nên không nhiều người nhận ra tầm quan trọng của Azpilicueta.

Tuy nhiên, không phải vô cớ mà gần như tất cả các HLV từng làm việc với Azpilicueta ở Chelsea đều đánh giá cao cầu thủ này. Không kể giai đoạn đầu không được đá chính dưới thời Roberto Di Matteo, hậu vệ người Tây Ban Nha luôn được từ Rafael Benitez, Jose Mourinho, Guus Hiddink, Antonio Conte, Maurizio Sarri, Frank Lampard cho đến Thomas Tuchel trọng dụng. Có một điều thú vị là ở mùa 2013/14, tuy Eden Hazard được các CĐV Chelsea bầu là “Cầu thủ xuất sắc nhất mùa”, nhưng Azpilicueta mới chính là cầu thủ hay nhất của The Blues theo bình chọn của các đồng đội và ban huấn luyện.

Thời điểm ấy, HLV Mourinho từng nhận xét: “Azpilicueta là mẫu cầu thủ mà tôi thực sự thích. Tôi nghĩ một đội bóng với 11 cầu thủ như Azpilicueta có thể vô địch Champions League, vì bóng đá không chỉ là vấn đề tài năng”. Ông thầy hiện tại của Chelsea là Tuchel cũng từng thừa nhận: “Với tôi, Cesar không chỉ là một trụ cột. Cậu ấy sở hữu những phẩm chất đặc trưng của đội bóng. Cậu ấy là một chiến binh, một người cực kỳ chuyên nghiệp, luôn chơi rất đồng đội và không chấp nhận các giới hạn”.

Dễ thấy, cả Mourinho lẫn Tuchel đều không nhắc đến tài năng của Azpilicueta. Điều này không có nghĩa là anh thiếu tài năng. Nhưng quả thật, đặt cạnh những cầu thủ chạy cánh xuất sắc mà bóng đá Tây Ban Nha liên tục sản sinh ra, Azpilicueta đúng là một cái tên khiêm tốn. Anh chỉ trưởng thành từ lò đào tạo ít tên tuổi Tajonar của Osasuna, từng ra mắt La Liga trong một... trận thua trước Real Madrid, phản lưới nhà khi được Marseille cho trình làng tại Champions League và vẫn khá vô danh lúc gia nhập Chelsea năm 2012.

Các CĐV của Chelsea lúc đó thậm chí không phát âm nổi cái họ Azpilicueta. Vì thế, họ đành gọi tân binh người Tây Ban Nha bằng biệt danh Dave, do anh có khuôn mặt khá giống nhân vật mang cái tên này trong serie phim hài “Only Fools and Horses”. Tuy nhiên, trong khi hàng loạt tên tuổi lớn đã đến và rời Stamford Bridge, Azpilicueta vẫn đang ở đó. Để rồi sau 9 năm, anh chàng Dave ngày nào giờ đã trở thành thủ lĩnh mới của đội bóng.

Dù không sở hữu tài năng xuất chúng, Azpilicueta lại ghi dấu ấn nhờ sự bền bỉ, khả năng tập trung và tinh thần máu lửa. Sự nhạy bén với chiến thuật và tư duy linh hoạt của một cầu thủ xuất thân là một tiền đạo, rồi lùi xuống đá tiền vệ trước khi đóng đinh ở hàng phòng ngự cũng giúp anh có thể chơi tròn vai ở nhiều vị trí. Không chỉ vậy, bản lĩnh tuyệt vời còn biến cầu thủ 31 tuổi trở thành chỗ dựa tinh thần vững chắc cho các đồng đội.

Đúng như HLV Tuchel từng nhận xét, Azpilicueta đại diện cho những phẩm chất của Chelsea. Đó là tinh thần chiến đấu không ngừng nghỉ, giúp họ vượt qua nghịch cảnh để lần thứ 2 lên ngôi ở Champions League. Còn như chính hậu vệ người Tây Ban Nha thừa nhận sau chiến thắng ở Porto thì: “Chẳng ai tin tưởng vào chúng tôi. Họ thậm chí nghĩ rằng chúng tôi sẽ sớm bị Atletico loại từ vòng 1/8. Nhưng giờ chúng tôi đang ăn mừng ở đây. Đó là vẻ đẹp của bóng đá”.