Barcelona có lẽ đang phải đối diện với giai đoạn đen tối nhất trong vòng 20 năm trở lại đây. Họ đang đứng trên bờ vực chênh vênh với 1 chân đã thò xuống Europa League. Điều kiện để Barca vượt qua vòng bảng Champions League quá khó: phải đánh bại đội chủ nhà Bayern Munich và cầu mong Dinamo Kiev cầm chân hoặc hạ Benfica.

Trước khi loạt trận cuối cùng của vòng bảng diễn ra, Barcelona đang đứng nhì bảng với 7 điểm, còn Benfica đứng thứ 3 với 5 điểm. Cả Bayern Munich và Dinamo Kiev đều không còn mục tiêu bởi CLB xứ Bavaria đã giành vé đi tiếp từ 2 vòng trước đó (15 điểm), trong khi đội bóng Đông Âu đã chính thức bị loại từ vòng trước (1 điểm).

Benfica chắc chắn sẽ không thể để mất một điểm nào trên sân vận động Ánh Sáng của mình. Dinamo Kiev quá yếu so với đội chủ nhà, lại không còn một chút động lực nào để chiến đấu, kể cả yếu tố mơ hồ là “danh dự màu cờ sắc áo”. Thế nên, Benfica không đời nào để quyền tự quyết rơi khỏi tay mình.

Ngay cả trong trường hợp Dinamo Kiev tạo nên một cơn địa chấn trên sân Ánh Sáng, cũng chẳng có nhiều hy vọng cho đội bóng của tân HLV Xavi. Bayern Munich là đỉnh núi quá cao so với một Barcelona trong thời kỳ đại loạn, khủng hoảng trầm trọng về bản sắc và kinh tế.

Người Đức rất chính xác đến mức lạnh lùng. Ở một đất nước mà một năm tổng số giờ chậm tàu điện chỉ vỏn vẹn 1 phút 20 giây thì họ sẽ không để một thất bại vô nghĩa làm ảnh hưởng đến thương hiệu và danh tiếng của mình. Hơn thế nữa, để xổng Barcelona lần này đồng nghĩa với việc dung dưỡng một địch thủ đáng sợ trong cuộc đua tới chức vô địch vào tháng 6 sang năm.  

Về yếu tố cạnh tranh và bảo vệ vị trí độc tôn này, hẳn địch thủ quốc nội lớn nhất của Bayern Munich là Dortmund hiểu rõ hơn ai hết. Có thể Bayern sẽ để thua một đội bóng trung bình hoặc yếu ở Bundesliga, nhưng không bao giờ gã khổng lồ xứ Bavaria lại trao cơ hội giành chiến thắng cho Dortmund.  
Vì một lẽ rất đơn giản, một Augsburg đã đánh bại Bayern Munich cách đây 2 tuần không bao giờ là ứng viên cho chức vô địch Bundesliga, không bao giờ đe doạ vị thế bá chủ của Bayern. Nhưng Dortmund thì có thể làm được điều mà Augsburg không làm được, thế nên, dù có thế nào, Bayern Munich không bao giờ chịu thất bại dưới tay Dortmund.  

Chưa kể, đánh bại một tên tuổi lớn ở bất cứ trận đấu nào cũng là cách tốt nhất để tô son cho danh hiệu của mình. Chức vô địch Champions League năm 2020 của Bayern Munich có lẽ không khiến người ta kinh sợ bằng việc họ đã giẫm nát Barcelona với Lionel Messi trong đội hình bằng tỉ số 8-2 ở vòng tứ kết giải đấu đó.  

Giữa các đội bóng khổng lồ không bao giờ hình thành mối quan hệ liên minh, sẵn sàng chìa tay cứu vớt nhau khi khốn khó. Barcelona cũng thế, chắc chắn họ sẽ không từ chối thời cơ đạp thêm Bayern Munich vài đạp nếu như hoàn cảnh của hai đội được hoán đổi.  

Sự khác biệt về số lượng chức vô địch Champions League, Quả Bóng Vàng và danh xưng CLB vĩ đại nhất châu Âu sẽ khiến Bayern Munich coi Barcelona, Real Madrid, Chelsea, Liverpool hay bất cứ CLB nào có đủ tiềm lực vô địch là kẻ thù cần phải loại bỏ càng nhanh càng tốt. Nó giống như cách mà Bayern Munich nhìn nhận Dortmund ở Bundesliga vậy.  

Vậy thì thày trò HLV Xavi lấy cơ sở gì để đặt cược vào một chiến thắng tại Allianz Arena đây? Hoàn toàn không có gì? Không có Messi, không có những nhân tố tạo dựng nên tiqui-taca quyến rũ, không có những sát thủ hàng đầu như Luis Suarez, không có những bộ não tuyến giữa bậc thày như Iniesta và chính Xavi.  

Một Barcelona đang phải dựa vào những cái tên quá trẻ như Pedri, Gavi, Fati hay những ông già lụ khụ như Busquet, Pique hoặc những bom tấn hớ như Coutinho, Dembele… làm sao có thể chống đỡ nổi một Bayern Munich cực kỳ ổn định, vững chãi và có phong độ cực cao. Bất cứ một đội hình nào mà Bayern Munich sử dụng trong trận đấu tới đều có thể đập nát Barcelona.  

Do đó, Europa League sẽ lần đầu tiên đón một vị khách danh giá là Barcelona trong lịch sử của mình kể từ khi giải đấu này được đổi tên. Và những CĐV trung thành của Barcelona cũng sẽ có trải nghiệm được cổ vũ ở giải đấu hạng hai châu Âu cấp CLB lần đầu tiên trong vòng hơn 2 thập kỷ trở lại đây.  

Bất cứ một CLB nào cũng đều có giai đoạn thăng trầm cũng như thăng hoa của riêng mình. Năm 1996, Barcelona đã vô địch cúp C2 châu Âu, tiền thân của Europa League bằng đội hình có 2 siêu sao là Luis Figo và Ronaldo Béo. Phải từ đấy cho đến nay họ mới đến gần giải đấu hạng hai này như thế.  

Vấn đề Barcelona xuống thi đấu tại Europa League không phải điều gì quá khủng khiếp. Nhưng người ta sẽ phải đặt câu hỏi, liệu đây có phải sự mở đầu cho một chu kỳ suy thoái dài của Barcelona hay nó sẽ chỉ là cơn sốt vỡ da của một Barcelona mới dưới thời Xavi?  

Barcelona sẽ phải nhìn vào AC Milan để có câu trả lời. Cuộc khủng hoảng ở AC Milan đã kéo dài quá lâu kể từ sau đỉnh cao 2006/07, mùa giải mà họ vô địch Champions League.  

AC Milan đã 14 năm không biết đến vinh quang đó, đã đánh mất vị thế ứng viên nặng ký cho chiếc cúp bạc, thậm chí đánh mất cả suất tham dự Champions League trong mấy năm gần đây. Tại Serie A, Milan cũng không biết đến mùi vị Scudetto kể từ mùa 2010/11.  

Và ở năm giành suất dự Champions League như mùa giải này, Milan cũng chỉ là một CLB yếu ớt, hoàn toàn không có năng lực hay tham vọng đi đến đỉnh cao cuối cùng. Một CLB chỉ có 4 điểm sau 5 trận ở vòng bảng liệu có thể làm được điều gì. Cũng như Barcelona, họ sẽ phải chiến đấu với Liverpool trong trận chiến cuối cùng, với hy vọng mong manh là sẽ làm được điều thần kỳ để giành tấm vé còn lại.  

Nhưng Liverpool cũng đáng sợ chẳng kém Bayern Munich. Đội bóng của HLV Juergen Klopp đã vượt qua vòng bảng với vị thế dẫn đầu. 5 trận toàn thắng đem về 15 điểm đã chứng minh sức chinh phạt vô cùng khủng khiếp của The Kop. Cho dù, Klopp có bị phân tâm bởi cuộc đua vô địch Premier League và sử dụng đội hình không phải mạnh nhất, việc Milan giành được 3 điểm cũng là một điều quá khó.  

Cũng như Barcelona, ở một giả định hoàn hảo là có được chiến thắng ở trận đấu cuối cùng của vòng bảng, Milan vẫn phải nín thở chờ kết quả trận đấu giữa Porto và Atletico Madrid. Porto (5 điểm) có lợi thế sân nhà và kinh nghiệm chinh chiến trong những trận cầu then chốt.  

Có thể nói, cục diện ở bảng B này là căng thẳng nhất khi cả 3 đội vẫn còn nguyên cơ hội giành vé đi tiếp khi chỉ hơn kém nhau 1 điểm. Song đội yếu nhất chính là AC Milan vì phải đối đầu với một Liverpool ung dung lấy binh nhàn đánh binh mỏi.  

Giữa Milan và Liverpool cũng chồng chất quá nhiều ân oán. Ở thời kỳ đỉnh cao, Milan đã thua đau đớn Liverpool trong trận chung kết Champions League năm 2005 trên loạt luân lưu 11m cho dù đã dẫn trước 3-0 ngay ở hiệp 1. Hai năm sau, Milan đã đòi được món nợ này và mang về chức vô địch châu Âu gần nhất trong phòng truyền thống.  

Thế nên, Milan không thể trông chờ vào sự nương tay cứu vớt từ Liverpool, thứ mà Barcelona cũng không thể cầu mong từ Bayern Munich. Họ chỉ còn con đường giành chiến thắng và chờ đợi Porto cùng Atletico tự hại nhau bằng một kết quả hoà.  

Cho dù AC Milan đang dẫn đầu Serie A, nhưng có một thực tế rằng, đẳng cấp và trình độ của họ không thể so đọ với Liverpool ở thời điểm này. Kể cả trong trường hợp giành được vé đi tiếp, giấc mộng đăng quang cũng sẽ rất xa vời với CLB Italia từng được gọi là sinh ra để thống trị châu Âu.  

Bóng tối của Milan trong suốt 10 năm qua chính là thứ mà Barcelona cần coi đó là bài học để phản tỉnh. Nếu không giải quyết được những vấn đề nội tại như tài chính, khoảng trống thế hệ, bản sắc đội bóng thì vinh quang của quá khứ càng lớn, mức độ suy thoái càng nghiêm trọng.  

Chiến trường Champions League hiện nay đang thuộc về những CLB luôn biết cách duy trì sức mạnh tuyệt đối trong dài hạn như Real Madrid, Bayern Munich hay những quyền lực mới mẻ đang lên như Chelsea, PSG, Man City… Không phải ngẫu nhiên mà danh sách rút gọn cho chức vô địch cuối mùa cũng chỉ là những tên tuổi này.  

Có lẽ, Barcelona nên sẵn sàng đón nhận cơn ác mộng bị đẩy xuống Europa League và bị loại khỏi cuộc đua vô địch La Liga khi đã kém đội đầu bảng Real Madrid tới 16 điểm. Họ cần có một giai đoạn trầm lắng để phục hồi nguyên khí của lò La Masia và xây dựng lại bản sắc.  

Tân HLV Xavi đang đứng trước một di sản ngổn ngang và ông cần có thời gian để dọn dẹp trước khi tính toán đến chuyện phục hưng lại giai đoạn vàng son. Đôi khi, việc bị tước đoạt bớt mục tiêu lại tốt hơn bởi vì người ta có thể dồn toàn bộ sự quan tâm cho một vài vấn đề cấp thiết hàng đầu.