Tuổi 25 & cột mốc quan trọng

Cất giấu sâu trong kho lưu trữ của Monaco là cảnh quay đen trắng về một thiếu niên Kylian Mbappe, ngồi trước tấm bảng đen trong khi giáo viên giảng bài. Giống như nhiều cảnh quay đầu tiên về Mbappe, điều đầu tiên đập vào mắt những người xem là khiếu tinh nghịch, hài hước và vui nhộn của anh. Trong một cảnh quay khác, anh nhảy trên một tấm bạt lò xo, xếp tay thành hình từng chữ cái “Monaco” mỗi lần bật lên, theo phong cách của một cổ động viên người Mỹ.

Nhưng bên cạnh sự hài hước là sự nghiêm túc ẩn chứa bên trong con người Mbappe. Ngay từ khi còn là một cậu thiếu niên, Mbappe đã lên sẵn cho mình một kế hoạch lớn. Một dự án được biết đến rộng rãi với tên gọi “Dự án Mbappe”.

Cũng trong cảnh quay lớp học vừa kể trên, Mbappe đang học ngoại ngữ, và cậu đặc biệt đam mê với tiếng Tây Ban Nha. “Có lẽ trong tương lai, điều này có thể giúp tôi”, anh nói. “Trong các cuộc phỏng vấn, bạn cần nói tốt cả tiếng Pháp lẫn các ngôn ngữ khác nếu cần thiết”. Sau tất cả, đã đến lúc Mbappe sử dụng khả năng nói tiếng Tây Ban Nha của mình, bắt đầu từ mùa giải 2024/25.

Sau khi hết hợp đồng với PSG, cầu thủ 25 tuổi đã ký hợp đồng trở thành galactico mới của Real Madrid. Đây là vụ chuyển nhượng mà Mbappe đã mơ ước kể từ khi anh dán áp phích của “người hùng Madrid” Cristiano Ronaldo trên tường phòng ngủ của mình.

Mbappe đã cùng ĐT Pháp phải nhận thất bại đau đớn trước ĐT Tây Ban Nha tại bán kết EURO 2024. Danh hiệu lớn thứ hai ở cấp độ ĐTQG vẫn đang lẩn tránh tiền đạo này. Tuy nhiên, Mbappe sẽ nhanh chóng gạt đi nỗi buồn để sẵn sàng tỏa sáng tại môi trường bóng đá Tây Ban Nha.

“Mbappe vẫn còn 10 năm ở cấp độ cao nhất và điều đó khá đáng sợ khi bạn nhìn vào những gì cậu ấy đã đạt được”, Arsene Wenger - cựu huấn luyện viên của Arsenal, hiện là giám đốc phát triển bóng đá toàn cầu của FIFA, cho biết. “Đây đang là thời kỳ đỉnh cao cả về thể chất và phong độ của Mbappe. Và có lẽ sẽ không có giới hạn đối với cậu ấy. Có thể nói Mbappe mới chỉ đạt 90% phong độ nhưng đã là người giỏi nhất ở thời điểm hiện tại. Vậy thì cậu ấy còn muốn thúc đẩy bản thân đến mức nào? Chỉ có chính bản thân Mbappe mới biết”.

Kế hoạch được vạch ra từ lâu

Mbappe và, có lẽ quan trọng hơn, toàn bộ gia đình anh, luôn có một hướng đi rõ ràng từ lâu. Đó là tập trung vào đỉnh cao của bóng đá. “Cuộc sống khi còn nhỏ với Mbappe chỉ là trường học, bóng đá và trở về nhà”, người bạn thời thơ ấu Rayan Viyanga nói trong một bộ phim tài liệu mới của BBC Sport có tên “Mbappe”.

Nhà của Mbappe nằm ở vùng ngoại ô Paris. Anh sinh ra ở một vùng ngoại ô có tên Bondy vào năm 1998, vài tháng sau khi ĐT Pháp lần đầu tiên nâng cao chiếc cúp vô địch World Cup. Trong số những người hùng năm 1998, có một nhóm cầu thủ đến từ vùng ngoại ô Paris - ví dụ như Lilian Thuram và Thierry Henry. Và nơi đây vẫn là cái nôi của nhiều tài năng bóng đá. Theo thống kê, có tới 30 cầu thủ tại World Cup 2022 ở Qatar được sinh ra ở vùng lân cận thủ đô của Pháp. Tất nhiên, không phải ai cũng khoác áo ĐT Pháp.

Bondy là nơi đầu tiên Mbappe trở về sau khi nâng cao chiếc cúp vô địch World Cup năm 2018. “Đây là thành phố và nơi tôi lớn lên, tôi rất tự hào khi được trở lại đây”, anh nói đồng thời cười rạng rỡ trong một đoạn video được quay lại vào thời điểm đó.

Căn hộ của gia đình Mbappe nhìn ra sân bóng đá AS Bondy. Cha anh, Wilfried, là một cầu thủ nghiệp dư chuyển sang làm huấn luyện viên. Người mẹ Fayza Lamari là cựu cầu thủ bóng ném chuyên nghiệp. Với nền tảng thể thao như vậy, không khó hiểu khi Mbappe và cậu em trai của mình theo nghiệp bóng đá.

Khi còn nhỏ, Mbappe thường xuyên chơi bóng với những cậu bé cao gấp đôi mình. Những sự không cân sức này là một phần của kế hoạch. “Kylian đã tiến bộ hơn nhiều cầu thủ khác tại AS Bondy một bước”, Viyanga nói. “Cậu ấy tiến bộ hơn so với nhóm tuổi của mình và luôn muốn chơi với những người giỏi nhất”.

“Đó là một quy tắc nghiêm ngặt của Kylian. Cậu ấy không bao giờ đặt ra cho mình bất kỳ giới hạn nào. Vì vậy, cậu ấy sẵn sàng đối đầu với một người cao 2 mét. Cha của Kylian, người là huấn luyện viên đội trẻ, luôn xếp cậu ấy đối đầu với những hậu vệ giỏi nhất trong các trận đấu”.

Chơi với những cầu thủ giỏi nhất của Bondy không phải là một kỳ tích nhỏ khi mà số lượng cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp trong số những cựu cầu thủ của họ - bao gồm cả hậu vệ William Saliba của Arsenal - lên tới 2 con số.

Những tháng ngày chật vật

Nhưng “Dự án Mbappe” không chỉ dừng lại ở đó.

Ai cũng biết Mbappe dán ảnh của Ronaldo trong phòng ngủ và thường xuyên xem những thước phim cũ của Zinedine Zidane, một siêu sao khác của Real Madrid. Nhưng ít ai biết anh thần tượng một người nữa ở ngay gần nhà mình. Đó là, Jires Kembo Ekoko, anh trai nuôi của Mbappe.

Ekoko được cha mẹ của Mbappe nhận nuôi khi anh mới 9 tuổi và được chọn vào học viện quốc gia của Liên đoàn bóng đá Pháp tại Clairefontaine trước khi chơi chuyên nghiệp cho Rennes ở Ligue 1. Ekoko lớn hơn Mbappe 10 tuổi và là một trong những người có tác động lớn nhất tới sự nghiệp của anh.

Năm 6 tuổi, Mbappe đã thường xuyên hát vang quốc ca Pháp mỗi khi có thể. Anh giải thích với giáo viên của mình rằng “một ngày nào đó, em sẽ chơi ở World Cup cho ĐT Pháp”. Nhiều người chỉ cười khi nghe cậu bé nói vậy. Nhưng Wilfried và Fayza tin rằng Mbappe sẽ làm nên chuyện lớn. 

Và không chỉ có họ. Nike đã gọi điện tặng giày miễn phí khi Mbappe mới 10 tuổi. Hơn 6 năm sau, anh ra mắt đội một Monaco. Nhưng sự tiến triển giữa 2 thời điểm đó không hề dễ dàng.

Allan Momege, bạn học của Mbappe tại Clairefontaine, chia sẻ trong bộ phim tài liệu của BBC Sport về tiền đạo của ĐT Pháp: “Vào thời điểm tôi gặp Mbappe, cậu ấy không phải là cầu thủ gây ấn tượng nhất với tôi. Cậu ấy không nổi bật với tôi với tư cách là một cầu thủ giỏi trong các buổi thử sức. Lần đầu tiên tôi thấy cậu ấy chơi, tôi đã nghĩ rằng Mbappe không nằm trong số những người giỏi nhất”.

Matt Spiro, một tác giả và chuyên gia bóng đá người Pháp, đồng tình với Momege. “Kylian ban đầu gặp khá nhiều khó khăn ở Clairefontaine”, ông nói. “Cậu ấy đã ở đó trong 2 năm và trong năm đầu tiên, cậu ấy chắc chắn không phải là người giỏi nhất trong nhóm của mình. Tôi nghĩ ngay cả Kylian cũng thừa nhận điều đó”.

“Mbappe chơi ở cánh và thường xuyên có tâm trạng buồn bã. Tôi nghĩ là cậu ấy đã có sự phát triển vượt bậc vào cuối năm đầu tiên ở Clairefontaine. Và đến năm thứ hai, cậu ấy thực sự bắt đầu lột xác. Sau đó, mọi người nghĩ rằng chúng ta có một tài năng rất, rất đặc biệt trong tay”.

“Tôi tự quyết định tương lai của mình”

Tài năng đó đã được các tuyển trạch viên của Monaco phát hiện vào tháng 7/2013, khi Mbappe mới 14 tuổi. Việc chuyển từ vùng ngoại ô Paris đến Côte d'Azur giàu có, đầy nắng ở độ tuổi còn quá trẻ có thể khiến những người khác lạc lối. Nhưng không phải với cậu bé từ Bondy.

Tháng 5/2014, Mbappe - khi ấy mới 15 tuổi - cùng với các bạn ở học viện bóng đá của Monaco, được giao một bài tập để ngẫm nghĩ về tương lai. Trong bài tập đó, họ phải thiết kế một bìa tạp chí bằng hình ảnh chính mình.

Một ý tưởng lập tức chớp lên trong đầu Mbappe. Cậu không thèm nhái một phiên bản của tờ Paris Match hay GQ hoặc kể cả Vogue Pháp như bạn bè. Cậu chọn bìa của tạp chí TIME. Với bức chân dung chính diện của mình, đầu hơi ngả về một bên và đôi tay chắp nhẹ dưới cằm. Tựa đề của bức hình, là một dòng chữ trắng in đậm, gọi cậu là “El Maestro” (Nhạc trưởng). Dòng chữ nhỏ hơn ở góc tạp chí tuyên bố cậu chính là cầu thủ trẻ giỏi nhất thế giới, ưu tiên hàng đầu của HLV đội tuyển Pháp. Tương lai của bóng đá.

Từ trí tưởng tượng của một cậu nhóc, tấm bìa “nhái” ấy chính là một dự cảm. Chỉ 4 năm sau đó, Mbappe đã xuất hiện trên bìa tạp chí TIME - lần này là hàng thật. Những dòng tiêu đề ngày nào cũng trở thành lời tiên tri. Mùa hè năm 2018, Mbappe dẫn dắt ĐT Pháp đến vinh quang tại World Cup ở Nga và cùng với Pele trở thành cầu thủ tuổi teen thứ hai ghi bàn trong trận chung kết World Cup. 

“Quả thật rất điên rồ”, anh nói với Time trong cuộc phỏng vấn đi kèm. “Mọi đứa trẻ đều có tham vọng. Nhưng khi điều đó trở thành sự thật, chỉ sau vài năm, thì đó là điều gì đó điên rồ”.

Rất nhanh chóng, Mbappe nhận được những khoản tiền khổng lồ. Nhưng anh vẫn kiểm soát hoàn toàn hành trình của mình. “Vào mùa hè năm 2017, Real Madrid, đội đã theo đuổi Mbappe từ năm 11 tuổi, đã có một thỏa thuận với Monaco, trị giá 180 triệu euro cho một cầu thủ 18 tuổi”, chuyên gia bóng đá người Pháp Julien Laurens cho biết.

“Monaco nói với Mbappe: ‘Nghe này, đây là lời đề nghị mà chúng tôi không thể từ chối. Chúng tôi đã quyết định bán cậu cho Real Madrid’. Và Kylian đã nói: ‘Woah, woah, woah... không cần ai bảo tôi phải làm gì. Tôi tự quyết định tương lai của mình”.

Và những gì họ quyết định là về nhà. Mbappe đã trở thành cầu thủ tuổi teen đắt giá nhất thế giới khi gia nhập PSG. Trong khi đó, Real Madrid đã phải đợi thêm 7 năm nữa để có được ngôi sao mà họ thèm khát. Mbappe được cho đã nhận được khoản tiền thưởng ký hợp đồng 150 triệu euro khi gia nhập Los Blancos vào mùa hè này.

Cái tôi là động lực để thành công

Giấc mơ lớn thành hiện thực, sự giàu có vượt ngoài sức tưởng tượng và tiềm năng vô hạn vẫn còn trong tầm tay. Điều đó đủ để thổi phồng bất kỳ cái tôi nào. Và người ta cho rằng Mbappe cũng sẽ rơi vào hoàn cảnh này. Nhiều câu chuyện trên báo chí đã mô tả Mbappe gần giống như một kẻ cuồng tự đại, bị cáo buộc gây ảnh hưởng đến chiến thuật và quyết định chuyển nhượng của PSG.

Những tiêu đề tiêu cực như vậy thường đi kèm với những lời bình luận không mấy hay ho về ảnh hưởng của gia đình Mbappe nói chung – đặc biệt là mẹ và người đại diện Lamari của anh. Nhưng liệu điều này có đúng?

Cựu giám đốc hiệu suất của PSG, Martin Buccheit, đã làm việc trực tiếp với Mbappe từ năm 2014 đến 2020. Sau đó, ông đã viết một cuốn sách về chủ đề cái tôi và lập luận rằng gia đình Mbappe đã can thiệp vào một số trường hợp nếu anh có dấu hiệu muốn “vượt rào”. Lamari đã từng bắt Mbappe mặc quần ống loe đến trường trong một tuần khi bà nghe nói anh đã chỉ trích ngoại hình của một bạn cùng lớp.

“Cái tôi là động lực cần thiết để thành công”, Buccheit nói. “Nhưng quan trọng hơn là phải có một ‘bàn tay sắt’ để kiểm soát nó. Đôi khi bạn chứng tỏ cái tôi của mình để trở nên nổi bật. Nhưng đôi khi bạn phải trở lại với sự khiêm tốn. Kylian không phải lúc nào cũng biết cách kiềm chế bản thân. Nhưng chắc chắn gia đình, cha mẹ và người đại diện đã giúp đỡ cậu ấy. Và tôi có thể cảm thấy rằng họ đã làm được”.

Nhưng sẽ không ai có thể kiểm soát được tài năng của Mbappe trên sân cỏ. Đến sinh nhật lần thứ 25 của mình vào tháng 12/2023, Mbappe đã ghi được 306 bàn thắng cho CLB và ĐTQG - gần gấp đôi tổng số 160 bàn thắng mà thần tượng thời thơ ấu của anh - Ronaldo - ghi được ở cùng độ tuổi. Và Mbappe cũng vượt qua thành tích của Lionel Messi (279 bàn).

Anh đứng thứ ba trong danh sách ghi bàn mọi thời đại của đội tuyển Pháp. Với 48 bàn thắng ở cấp độ quốc tế, anh đang nhanh chóng bám sát Thierry Henry (51) và Olivier Giroud (57).

Ảnh hưởng của Mbappe lớn đến mức huấn luyện viên trưởng đội tuyển Pháp, Didier Deschamps đã trao cho anh băng đội trưởng vào năm 2023. Chia sẻ về quyết định này, Deschamps nói: “Một số người nói về tính ích kỷ của Kylian, nhưng ích kỷ là một phẩm chất cần có của một tiền đạo. Ngoài việc ích kỷ khi đối mặt khung thành, tôi không thấy cậu ấy ích kỷ trong các lĩnh vực khác. Cậu ấy hoàn toàn phù hợp với vai trò đội trưởng”.

Tiến gần tới đích cuối

Mbappe đã đeo băng đội trưởng ĐT Pháp và thi thoảng cũng đeo băng đội trưởng PSG. Anh đã giúp Les Bleus giành chức vô địch thế giới, nhưng chưa một lần đưa Les Parisiens đến vinh quang tại Champions League. Chiếc cúp mà các ông chủ người Qatar của câu lạc bộ mong muốn nhất vẫn nằm ngoài tầm với, mặc dù họ đã đầu tư rất nhiều.

Chiến dịch Champions League thứ 7 và cũng là cuối cùng của Mbappe với PSG đã kết thúc bằng trận thua ở bán kết trước Borussia Dortmund. Lần gần nhất anh tiến gần tới chiếc cúp bạc danh giá là năm 2020. Khi đó, PSG để thua Bayern trong trận chung kết.

Chiếc cúp đó, cùng với các giải thưởng cá nhân như Quả Bóng Vàng và giải thưởng Cầu thủ xuất sắc nhất của FIFA, vẫn chưa có trong bộ sưu tập danh hiệu của anh. “Dự án Mbappe” vẫn chưa hoàn thành. Nhưng anh có thời gian, sự khao khát và, tại Real Madrid, cơ hội để anh làm được điều đó đang tới gần. Khi đó, Mbappe cũng sẽ đạt tới đích đến cuối cùng của dự án cuộc đời - trở thành cầu thủ vĩ đại nhất trong kỷ nguyên của anh và thậm chí là trong toàn bộ lịch sử bóng đá.