Bạn sẽ thường ngạc nhiên khi lướt qua danh sách những cầu thủ có tốc độ tốt nhất thế giới hay của một giải đấu nào đó. Bởi vì khi xem họ thi đấu, bạn không nghĩ họ nhanh đến vậy. Câu trả lời chính là vì... quả bóng. Bởi vì bóng đá không phải là điền kinh. Chạy với bóng tất nhiên sẽ khác rất xa khi chạy không bóng.

Nhưng Messi là ngoại lệ. Anh chạy nhanh hơn khi có quả bóng trong chân. Đấy là lý do khi anh vượt qua một ai đó, dù là tận giữa sân, hiếm có ai đuổi theo anh kịp. Quả bóng như một chất gây nghiện với Messi. Khi không có nó, trông anh rất uể oải. Anh có lúc... đứng yên, lấy tay chống vào hông, lấy tay vuốt tóc hoặc đang... dụi mắt. Nhưng khi quả bóng tới, anh trở thành một con người khác.

Trong một bài viết mới đây trên ESPN, tác giả Chris Jones mô tả lại trận đấu cuối cùng của Messi ở mùa trước, trận đấu với Eibar vào ngày 21/5/2017. Khi đội nhà chuẩn bị được hưởng quả phạt đền, Messi đứng rất hờ hững ở vòng tròn trung tâm, không có dấu hiệu gì cho thấy mình sẽ tham gia vào pha bóng. Anh cứ giậm giậm chân, có vẻ như không được thoải mái mấy về mặt cỏ.

Cũng có thể vì anh đã biết Real sớm vượt lên dẫn Malaga ở trận đấu cùng giờ và hy vọng vô địch của Barcelona đã hết. Hay vì anh nghiên cứu tỉ mỉ đến từng mét cỏ trên sân hòng chiếm chút lợi thế. Hoặc cũng có thể anh để dành sức cho những cú nước rút. Hoặc anh thích đứng từ xa, nghiên cứu điểm yếu nơi hàng thủ Eibar. Nhưng mấy chục phút đầu của Messi đã trôi qua trong lặng lẽ. Messi trông không giống Messi một chút nào.

Sau đó, cơ hội để Messi thể hiện khả năng đã tới. Nhưng anh dứt điểm ra ngoài từ cự ly chỉ chừng 6 mét. Luis Suarez nhìn anh, há hốc mồm, không dám tin đồng đội thiên tài của mình lại bỏ lỡ cơ hội như thế. Khi đội nhà đang bị dẫn 1-2, Messi có cơ hội quân bình tỷ số từ chấm phạt đền. Và anh đá hỏng. Messi kéo áo đấu lên và cắn chặt lại. Và sau đó, người ta thấy Messi thay đổi.

Từ chỗ bị dẫn 1-2, Barca kết thúc trận đấu với thắng lợi 4-2, Messi lập một cú đúp và là động lực của cuộc lội ngược dòng. Anh “xâu kim” đối phương, anh qua người, chuyền bóng, nói chung là phá toang hàng phòng ngự đối thủ. Khi Messi chịu thi đấu, rất ít đội chống lại được quyền năng của anh.

Trước đó, Messi cũng từng trong một trạng thái tương tự ở El Clasico. Cũng uể oải vào đầu trận, nhưng đột nhiên “sống lại” sau cú giật chỏ của Marcelo khiến anh tóe máu. Và thế là Messi lập một cú đúp, giúp Barca đang bị dẫn 0-1 thắng ngược 3-2 ngay tại Bernabeu. Đấy là một trong những trận đấu giàu cảm xúc nhất của toàn bộ mùa bóng vừa qua, ngay cả khi đấy chưa phải là trận El Clasico hay nhất của Messi.

Người ta nhìn thấy sự chuyển hóa rất rõ của Cristiano Ronaldo, từ cánh vào trung lộ để đá như một trung phong đích thực, để tiết kiệm sức hơn. Nhưng thực ra mấy năm qua, Messi cũng đã thay đổi không ít để sẵn sàng bước vào “tuổi băm”. Anh ít có những pha qua người hơn, ít có những cú nước rút hơn, chơi xa khung thành hơn để kiến tạo cho Neymar và Luis Suarez, thay vì cứ đơn thân độc mã xông vào hàng thủ đối phương như thời còn trẻ.

Ít đi, nhưng vẫn chất. Anh đã không còn là cầu thủ mảnh khảnh năm nào, lần đầu khoác áo Barca vào tháng 10/2004, khi mới 17 tuổi, 3 tháng, 22 ngày. Có những CĐV sinh trong thập niên 1990, bóng đá với họ đi liền với sự trưởng thành của Messi. Và họ sẽ phải đối diện với cả một sự trống trải lớn khi không còn anh ở đó. Cũng giống như những người xem bóng đá thuộc thế hệ 1960, 1970 mãi mãi không bao giờ thấy ai đá hay hơn Diego Maradona.

Messi, trong 13 năm thi đấu chuyên nghiệp, đã làm được một điều ngỡ như không thể: xóa nhòa đi khoảng cách trình độ giữa anh và huyền thoại số một của bóng đá Argentina. Từ chỗ bị Argentina ghẻ lạnh, Messi giờ là người hùng của cả quốc gia. Khi anh tuyên bố chia tay ĐTQG vào mùa Hè năm ngoái, cả quốc gia van anh ở lại.

Barcelona, La Liga và bóng đá sẽ rất khác khi không có Messi. Với Barca, hãy nhìn vào số cúp của họ, để thấy rằng lịch sử CLB đã chia ra thành hai thời kỳ rõ rệt: trước và sau Messi. La Liga sẽ mất đáng kể tiền bản quyền khi không còn Messi và cuộc thư hùng Messi - Ronaldo tan vỡ. Còn bóng đá thế giới có lẽ sẽ không kiếm đâu ra cầu thủ thứ hai sở hữu 5 Quả bóng vàng (và có thể chưa dừng lại

Nhưng cái ngày ấy rốt cục sẽ phải tới. Tuổi 30 của Messi nhắc ta về điều đó.