Khi Mikel Merino ghi bàn thắng thứ ba của Arsenal vào lưới Real Madrid, anh không chỉ đánh dấu một đêm huy hoàng nhất trong lịch sử sân Emirates.
Bàn thắng ấy, cùng với lợi thế cực lớn giành được, đã nâng tầm cuộc đối đầu, đảm bảo rằng vinh quang hay thảm họa sẽ chờ đón Arsenal trong trận lượt về tại Bernabeu. Pháo thủ đang đứng trước ngã ba đường - một lối dẫn đến huyền thoại, còn lối kia dẫn đến sự ô nhục.
Nếu giành quyền đi tiếp, Arteta sẽ có được chiến công hiển hách nhất trong sự nghiệp cầm quân của mình, và vị thế huyền thoại sẽ nằm trong tầm tay. Trong viễn cảnh ấy, rất có thể ông sẽ tiếp tục gắn bó lâu dài với Arsenal.
Nhưng nếu để tuột cơ hội, Arteta có thể phải hứng chịu cú sốc nặng nề - một đòn đánh mà không ít HLV danh tiếng đã từng không thể gượng dậy. Và câu hỏi sẽ được đặt ra: liệu Arteta có thực sự sở hữu tố chất của một nhà vô địch?
Những chiến thắng ngoạn mục như của Arsenal thường mang đến một hiệu ứng tâm lý đặc biệt. Cú sút trái phá đầu tiên của Declan Rice vào lưới Real Madrid đã mở ra cơ hội tuyệt vời để Arsenal tiến vào bán kết.
Bàn thắng thứ hai của Rice đã khiến đội bóng từng được xem là ứng cử viên hàng đầu cho chức vô địch châu Âu mất đi vị thế đó, và khiến trận lượt về trở nên cân bằng - một cuộc đấu có thể gọi là 50-50. Lý do bởi Real Madrid dưới tay Carlo Ancelotti hoàn toàn có khả năng thắng 2-0 ở trận lượt về.
Nhưng bàn thắng thứ ba đã thay đổi tất cả. Nó đưa Arsenal lên vị trí mà từ đó họ phải đi tiếp, và bất kỳ kết quả nào khác sẽ bị coi là thảm họa. Pháo thủ giờ đây chịu áp lực nhiều hơn hẳn so với trường hợp chỉ nắm lợi thế mong manh.
Arteta đang ở đúng vị trí mà ông từng mơ ước trong giờ nghỉ giữa hai lượt trận, khi mà nhà cầm quân 43 tuổi hiểu rõ rằng ranh giới giữa thành công và thất bại lúc này mang ý nghĩa sâu sắc hơn bao giờ hết, đặc biệt là với cá nhân ông.
Nếu Arsenal hoàn tất nhiệm vụ vào giữa tuần tới, Arteta và các học trò sẽ có thể mường tượng về việc nâng cao chiếc cúp Champions League. Họ sẽ ở rất gần việc trở thành tập thể Arsenal thứ hai trong lịch sử góp mặt ở một trận chung kết Cúp C1 châu Âu, và hoàn tất hành trình mà Arteta đã bắt đầu từ 5 năm trước.
Đoạt được danh hiệu cao quý nhất của bóng đá cấp CLB sẽ tạo nên tác động to lớn đến cách mà người ta nhìn nhận về kỷ nguyên này. Những nỗi thất vọng trong cuộc đua vô địch Ngoại hạng Anh hai năm qua sẽ được nhìn lại như những nấc thang cần thiết trên hành trình đi đến đỉnh cao, hơn là những cơ hội bị bỏ lỡ. Và niềm tin đến từ việc trở thành nhà vô địch châu Âu sẽ giúp Arsenal trở nên đáng gờm hơn nữa trong các mùa giải sắp tới.
Đầu mùa này, có ý kiến cho rằng người hâm mộ đã được chứng kiến phiên bản đỉnh cao nhất của Arteta tại Arsenal. Quan điểm ấy thực tế vẫn đúng cho đến thời điểm hiện tại, bởi Arsenal mùa này đã có phần sa sút ở Premier League nếu so với hai mùa trước. Dù có gặp khó khăn về lực lượng vì chấn thương, họ vẫn chọn lối chơi thực dụng hơn, hy sinh phần nào sự bùng nổ trong tấn công để đổi lấy sự ổn định nơi hàng thủ.
Arsenal dưới thời Arteta từng mang đến cảm giác mãn nhãn hơn rất nhiều trước khi mùa giải này bắt đầu. Tuy nhiên, nếu Pháo thủ lên đỉnh Champions League, mọi hoài nghi về năng lực của họ nói chung và Arteta nói riêng sẽ bị dập tắt. Khi bạn trở thành nhà vô địch châu Âu, mọi thứ khác đều không còn quan trọng nữa, nhất là khi trên hành trình ấy bạn đã vượt qua Real Madrid.
Sẽ chẳng ai nhớ, thậm chí không ai quan tâm đến phong độ tại giải quốc nội nếu bạn đã giành được danh hiệu lớn nhất. Nhắc đến mùa 2004/05 với bất kỳ fan Liverpool nào, họ chỉ nói đến việc đánh bại AC Milan, Chelsea và Juventus. 14 trận thua tại Premier League khi đó đã hoàn toàn biến mất khỏi trí nhớ của phần lớn mọi người.
Đó là lý do vì sao trận lượt về tại Bernabeu vào ngày 17/4 tới mang ý nghĩa to lớn đến vậy, và mọi hệ quả kéo theo cũng không hề bị cường điệu hóa. 30 năm trước, nếu một đội bóng giành được lợi thế lớn sau trận lượt đi ở cúp châu Âu mà HLV của họ phát biểu rằng "trận đấu mới chỉ kết thúc một nửa", chúng ta có thể sẽ lắc đầu, nghĩ rằng ông ta chỉ đang khiêm tốn vì thừa biết mọi chuyện gần như đã an bài.
Nhưng bây giờ thì khác. Champions League đã chứng kiến quá nhiều màn lội ngược dòng ngoạn mục gần đây khiến chẳng điều gì còn có thể coi là chắc chắn nữa. Đây là giải đấu vĩ đại nhất thế giới, đơn giản vì mọi đội bóng đều sở hữu chất lượng đủ để nhấn chìm bạn - nhất là khi họ được chơi trên sân nhà với nguồn cảm hứng đến từ khán đài rực lửa. Chỉ một bàn thắng thôi có thể nhanh chóng trở thành hai, ba bàn - điều mà chính Arsenal vừa thể hiện một cách thuyết phục.
Có điều gì đó rất đặc biệt trong những đêm châu Âu như thế, khiến các cổ động viên và cầu thủ gắn kết theo cách mà các trận đấu ở giải quốc nội hiếm khi có được. Ở đấu trường quốc nội, thật khó hình dung đội Arsenal hiện tại lại có thể thua 0-3 trước bất kỳ đội bóng nào trên thế giới.
Song vì đây là Champions League, Real Madrid sẽ tin rằng điều đó là hoàn toàn khả thi. Những màn ngược dòng kinh điển diễn ra với tần suất ngày càng cao là lời cảnh báo rõ ràng, bởi các HLV từng gục ngã sau những trận đấu đó không bao giờ có thể phục hồi ở CLB của họ.
Unai Emery đã trở lại Paris cách đây ít ngày, nhưng cái bóng của thất bại 1-6 trước Barca ở vòng 1/8 năm 2017 vẫn bám theo ông, khi PSG không thể bảo vệ lợi thế 4-0 sau trận lượt đi. Emery tiếp tục dẫn dắt PSG thêm một năm, nhưng niềm tin đã không còn. Việc người ta vẫn nhắc đi nhắc lại cú sốc năm ấy cho thấy rõ: trừ khi vô địch Champions League, Emery sẽ không bao giờ xóa bỏ được ký ức đau đớn đó.
Ernesto Valverde của Barca cũng phải chịu nỗi ám ảnh tương tự trước Liverpool vào năm 2019. Sau khi thắng 3-0 ở lượt đi tại Camp Nou, đội bóng của ông để thua ngược 0-4 tại Anfield. Dù giúp Barca giành danh hiệu La Liga thứ hai liên tiếp, những lời kêu gọi sa thải ông đã nổi lên ngay lập tức. Valverde ra đi một năm sau đó, không có cơ hội hoàn tất cú hat-trick vô địch quốc nội.
Khi hồi tưởng lại những trải nghiệm này, cả Emery lẫn Valverde hẳn đều tiếc nuối về việc họ đã "thắng quá đậm" ở lượt đi - y như cách họ tiếc nuối cho sự sụp đổ ở lượt về. Việc đánh rơi lợi thế lớn như vậy thường bị xem là điều không thể chấp nhận, trong khi những thất bại sít sao ở vòng knock-out lại dễ được cảm thông hơn, bất chấp kết quả chung cuộc chẳng khác gì nhau.
Nhưng điều này không nhằm mang đến bầu không khí u ám hay tiêu cực khi Arsenal chuẩn bị hành quân tới Madrid. Chiến thắng vừa qua đã cho thấy họ có đủ công cụ để biến Los Blancos thành cựu vương.
Rõ ràng, Declan Rice có tiềm năng trở thành tiền vệ vĩ đại nhất của bóng đá Anh trong thế hệ của mình, và anh đã chứng minh điều đó. Rice thường xuyên bị chỉ trích vì không ghi bàn hay kiến tạo đủ nhiều, nhưng điều đó chưa bao giờ là nhiệm vụ chính của anh. Rice không chơi như Frank Lampard hay Steven Gerrard thời đỉnh cao. Công bằng mà nói, Rice giống Roy Keane nhiều hơn - người ghi 57 bàn trong 473 trận cấp CLB.
Nếu Arsenal vượt qua Real Madrid, những đóng góp của Rice trong cả hai lượt trận sẽ được người hâm mộ Arsenal tôn vinh chẳng kém gì màn trình diễn của Roy Keane cho MU trước Juventus năm 1999.
Không loại trừ khả năng HLV Arteta sẽ muốn giữ chân Rice cùng các trụ cột khác như Bukayo Saka hay Martin Odegaard một cách tuyệt đối trước chuyến bay sang Tây Ban Nha. Arsenal gần như không còn cơ hội vô địch Premier League. Nhưng nếu có thể ngăn Real Madrid tạo nên một "đêm huyền ảo" của riêng mình vào ngày 17/4, Arsenal vẫn sẽ còn ba trận đấu nữa để tiến tới một trong những chiến tích vĩ đại nhất trong lịch sử CLB.
Đăng ký nhận tin tức từ Tạp chí Bóng đá
