Tộc người Fremen trong tác phẩm kinh điển The Dune - Xứ Cát của tác giả Frank Herbert có một tục lệ khá… tàn độc: bạn phải giết chết người thày, người thủ lĩnh của mình để chính thức bước lên vị trí của người đó. Tất nhiên, để bảo vệ quan điểm của mình, bạn cũng cần “đấu tới chết” với kẻ thách thức quan điểm đó, hay nghi ngờ bạn. 

Nghe có vẻ man rợ tại những vùng đất “hậu tận thế” hay “phản thiên đường” nhưng thực ra, đây chính là quy luật muôn đời và thường xuất hiện. Hành động giết và cái chết thực ra chỉ là hình ảnh ẩn dụ, hàm chứa một biểu tượng cho sự trưởng thành khác: Vượt lên hay thoát ra khỏi cái bóng của người thày, tiền bối…

Mối quan hệ giữa Pep Guardiola và Mikel Arteta cũng có thể gọi là thày trò. Bất chấp việc họ đang ngang vai tại Premier League khi là HLV trưởng của 2 CLB đang đua vô địch là Arsenal và Man City nhưng giữa họ mà mối quan hệ hữu cơ: đồ đệ, phụ tá, người học việc, môn đồ, người cầu kiến thức - sư phụ, sếp trưởng, người dạy dỗ kỹ năng/kiến thức. 

Arteta đến làm trợ lý HLV cho Pep ở Man City chính là để học việc chứ không phải kiếm tiền. Thế nên, khi anh chớp được cơ hội về dẫn dắt CLB cũ Arsenal là bái sư xuất môn luôn, đồng thời gỡ bỏ mác sư-đồ để cùng ngồi ngang mâm HLV tại Premier League. 

Song kể từ đó, Arteta vẫn chỉ là người thất bại trong những lần đối đầu với ông thày Pep. Điển hình nhất là cuộc đua vô địch Premier League 2022/23, khi mà đội bóng của học trò đã tự bắn vào chân mình ở tháng cuối cùng để dâng chức vô địch lên cho đội bóng của thày.

Arteta có muốn dâng không? Không, hoàn toàn không, chẳng qua trình độ “nước rút” của HLV này vẫn kém xa kinh nghiệm giang hồ lịch duyệt của Pep Guardiola mà thôi. Arteta cay cú vô cùng, bởi đấy là lần Arsenal có thể đứng gần nhất với món đồ bạc kể từ năm 2003. 

Thất bại đó khiến Arteta vẫn đứng trong cái bóng mênh mông của Pep Guardiola. Người ta vẫn chỉ biết ông là người học việc và trợ lý cho Pep chứ không phải là người đã cải biến Arsenal, giúp CLB này vô địch FA Cup và lọt vào tứ kết Champions League. 

Không, kẻ thất bại chẳng có gì cả và chỉ là cái nền của kẻ chiến thắng. Việc Arteta cần làm bây giờ là không thất bại trước Man City, phải “giết chết” ông thày trong màn đả lôi đài tới chết để giành món đồ bạc vào tháng Năm. Chỉ có cái chết của Pep Guardiola - tức sự thất bại của Man City - mới giúp Arteta thành toàn danh tiếng. 

Hiện nay, Arsenal đang dẫn đầu bảng xếp hạng, hơn Man City đứng thứ 3 đúng 1 điểm. Cuộc đua năm nay cam go hơn mùa trước. Tuy nhiên, Arteta đã có thêm bài học kể từ thất bại mùa trước, và nó có thể giúp ích ngay tại thời điểm này. 

Cho dù, không người học trò nào muốn giết thày để lập danh, nhưng đấy là thứ nghi lễ trưởng thành. Pep Guardiola cũng đã giết “thày của các bậc thày” Marcelo Bielsa khi Man City đụng độ Leeds tại Premier League cách đây vài năm, cho dù họ có tình sư đồ trong 24 tiếng. 

Cầm dao lên, Mikel Arteta! Con hãy giết ta để trưởng thành!