Trong thế kỷ 20, nhiều người sẽ không thể tượng tượng được việc các đội bóng cất nguyên đội hình chính cho 1 trận đấu tại FA Cup hoặc một HLV bị sa thải sau khi vừa giúp đội bóng đăng quang ở giải đấu này, như Louis Van Gaal năm 2016.

FA Cup đã từng được coi là một trong những giải đấu quan trọng nhất trong năm. Trong chương kết thúc của "The Title", cuốn sách của Scott Murray về lịch sử giải bóng đá Anh xuất bản năm 1992 có đoạn: "Giải VĐQG không được coi là giải đấu uy tín nhất nước Anh. Những người chiến thắng tại FA Cup được tôn sùng hơn dù họ chỉ đá 6 trận đấu loại trực tiếp trong khi nhà vô địch quốc gia phải hoàn thành một chặng đường dài 42 trận đấu".

Đó là một bản tóm tắt chính xác về một khái niệm hơi vô lý khi nhà vô địch giải quốc gia, đã thi đấu cả 2 lượt trận với tất cả các đội bóng thuộc giải đấu số 1 đất nước, lại không được coi là CLB xuất sắc nhất. NHM bóng đá Anh dường như luôn coi trọng các giải đấu cúp hơn.

Trước khi giải VĐQG ra đời, các đội bóng chỉ thi đấu tại các giải cúp và các trận giao hữu. Sau đó, chủ tịch William McGregor đề xuất ý tưởng tổ chức một giải đấu tập trung những đội bóng mạnh nhất, thi đấu 2 lượt đi về. Giải VĐQG đầu tiên của nước Anh ra đời vào năm 1888 dựa theo cách thi đấu của môn cricket.

Giải đấu này bao gồm 12 câu lạc bộ thuộc miền Trung và miền Bắc nước Anh là Accrington, Aston Villa, Blackburn Rovers, Bolton Wanderers, Burnley, Derby County, Everton, Notts County, Preston North End, Stoke, West Bromwich Albion và Wolverhampton Wanderers. Cùng với 8 CLB khác, họ tạo thành một giải đấu mới được gọi là “Football Combination”. 

Kế hoạch này đã gặp phải rất nhiều khó khăn khi nhiều người cho rằng không cần thiết phải tạo ra một giải đấu dài hơi mà chỉ cần những giải cúp đấu loại trực tiếp là đủ.

Nhưng sau đó, ý tưởng của McGregor đã trở nên phổ biến và trở thành Football League (hệ thống giải giải bóng đá chuyên nghiệp của các câu lạc bộ ở Anh và Wales), không chỉ trong thế kỷ 19 mà kéo dài tới tận ngày nay. Bấy kỳ khi nào có một ý tưởng về sửa đổi cấu trúc giải đấu, người ta sẽ ngay lập tức phản đối vì tính toàn vẹn của giải đấu đã bị phá hoại.

Trong mùa giải đầu tiên của Football League, Preston North End lên ngôi vô địch với khoảng cách cực lớn: 11 điểm, tương đương với 17 điểm theo cách tính 3 điểm 1 trận thắng như hiện nay. Các giải đấu không có nhiều sự cạnh tranh, bởi không có đội nào phải xuống hạng.

Khi đó Preston chẳng có được trao một chiếc cúp vô địch nào. Nhưng khi họ đăng quang tại FA Cup cùng năm đó, một màn ăn mừng hoành tráng đã diễn ra với chiếc cúp được vinh danh rẩm rộ. Chuyển đến năm 2020 là một sự trái ngược hoàn toàn.

Juventus đã vô địch Serie A trong 9 mùa liên tiếp. Bayern thống trị Bundesliga 8 mùa liên tiếp. PSG đăng quang Ligue 1 ở 7 trong 8 mùa giải gần nhất. 

Phần lớn các giải đấu trong nước liên quan tới các đội bóng này đều không còn sự kịch tính. Gần như có thể dự đoán trước nhà vô địch của 3 trong 5 giải đấu hàng đầu châu Âu trong những năm gần đây.

Những giải đấu không còn tính cạnh tranh như vậy phần lớn là hậu quả của sự bất bình đẳng tài chính và sẽ chỉ được giải quyết bằng những cải cách tài chính. Nhưng đó quả thực là giấc mơ xa vời.

Và khi mà NHM đã quá chán ngán với những giải VĐQG, họ bắt đầu tìm đến các giải đấu cúp, nơi vẫn tiềm ẩn sự bất ngờ lý thú và không phải những đội bóng giàu mạnh nhất là đương nhiên sẽ đăng quang.

Mặc dù vẫn có nhiều ông lớn giành được cú đúp vô địch quốc gia và vô địch cúp quốc gia nhưng không phải lúc nào nhà vô địch cúp cũng là đội bóng mạnh nhất. Juventus, PSG và Bayern có thể vừa đá vừa nghỉ vẫn có thể vô địch Serie A, Ligue 1 và Bundesliga nhưng họ không thống trị hoàn toàn tại cúp quốc gia.

Champions League, World Cup, EURO, Copa America và CAN đều là những giải đấu hấp dẫn bậc nhất thế giới. Nhưng chúng cũng chỉ có thể thức loại trực tiếp ở phần sau và vẫn còn một vòng đấu bảng. Khó có thể dự đoán nhà vô địch của các giải đấu này nhưng dù sao vẫn không có nhiều bất ngờ như các giải đấu cúp quốc gia.

Và đó là lý do tại sao vẫn có nhiều người yêu thích các giải đấu cúp như FA Cup. Cả Chelsea và Arsenal đều không phải những đội bóng mạnh nhất nước Anh thời điểm này. Nhưng họ mới là những người vào chung kết sau khi vượt qua các nhà vô địch Premier League Liverpool và Man City. Những trận đấu tại FA Cup luôn khó đoán và chứa đựng nhiều bất ngờ hơn là một giải đấu có tới 38 vòng.

Trong những năm tới, các giải đấu lớn sẽ phải đối mặt với một câu hỏi mang tính tồn tại. Khi Bayern Juventus và PSG giành tới 10, 15 hay 20 danh hiệu VĐQG, liệu các giải đấu của họ có thu hút được khán giả truyền hình?

Đến lúc đó, có lẽ Super League châu Âu sẽ được đưa vào hoạt động. Có thể đây sẽ là giải pháp đáng buồn nhưng không thể tránh khỏi để làm cho các giải đấu trở nên cạnh tranh hơn, cho cả những người ly khai và những người bị bỏ lại phía sau.

Đã có nhiều nỗ lực cải cách tại nhiều giải bóng đá trên thế giới nhưng cho tới khi có một giải pháp phù hợp, các giải đấu cúp vẫn là hy vọng tốt nhất cho những người hâm mộ bóng đá yêu thích sự bất ngờ và kịch tính.

Những người vẫn đang yêu thích sự lãng mạn của FA Cup nên tôn vinh những giá trị của nó thay vì thương tiếc những ngày đã qua. Đội bóng mạnh nhất sẽ vô địch ư? Không, điều kỳ diệu là đội bóng mạnh nhất vẫn có thể thua.

XEM THÊM

5 điều có thể xảy ra trong trận chung kết FA Cup 2019/20 giữa Chelsea vs Arsenal

Arteta muốn giành FA Cup để tạo 'tâm lý chiến thắng' tại Arsenal

SỰ KIỆN NÓNG TRONG NGÀY