“Tất cả những gì chúng tôi biết về Gianfranco Zola, đó là một cầu thủ từng tập luyện cùng Diego Maradona và giỏi đá phạt. Chấm hết. Nhưng sao phải cần anh ấy, khi John Spencer đang chơi quá hay?”, trung vệ Michael Duberry nhớ lại khoảng thời gian năm 1996, khi biết Chelsea mang về Zola, tiền đạo đã 30 tuổi người Italia với giá 4,5 triệu bảng. 

Thời điểm ấy, Zola bị cho là hết thời. Gần 3 tháng đầu mùa giải 1996/97 tại Parma, anh bị chuyển xuống đá tiền vệ trái, ra sân 11 trận và ghi vỏn vẹn 2 bàn. Như Duberry, Chelsea cần gì ở một người như vậy, hay họ đang biến CLB thành nơi dưỡng già cho những ngôi sao luống tuổi?

Thế nhưng thái độ của Duberry và mọi cầu thủ khác lập tức thay đổi. Ngay buổi tập luyện đầu tiên, sau cú đá phạt thần sầu đưa bóng cuộn vào góc cao khung thành của Zola, tất cả đều nhận thấy cái gì đó khác biệt ở chàng trai chỉ cao 1m68. Anh ta là một dạng tài năng đặc biệt, người có thể tạo ra những điều phi thường trên sân cỏ, qua đó nâng cao tiêu chuẩn của Chelsea. 

Cuối mùa 1996/97, Zola trở thành Cầu thủ xuất sắc nhất của PFA, là người đầu tiên trong 71 năm lịch sử giải thưởng này được vinh danh dù đến vào gần giữa mùa giải. Với Zola, Chelsea cán đích ở vị trí thứ 6, cao nhất kể từ năm 1970, đồng thời giành danh hiệu đầu tiên (FA Cup) sau 26 năm. 

Đội bóng này cũng nhận được sự hâm mộ ở khắp mọi nơi trên xứ sở sương mù. Dĩ nhiên là nhờ Zola, người tạo nên thứ bóng đá quyến rũ ở đẳng cấp cao. Những cú đá phạt, các pha solo hay xử lý bóng tinh tế và uyển chuyển của ngôi sao người Italia mang đến sự phấn khích, bùng nổ ở mọi khán đài. Trong những năm 1990, Zola là một trong những cầu thủ góp phần thay đổi văn hóa bóng đá Anh, vốn đề cao thể lực, chỉ biết chạy và sút. 

Sáu năm cùng Zola có thể coi là giai đoạn rực rỡ của Chelsea, với 6 danh hiệu và đội bóng cũng luôn nằm trong tốp đầu Premier League. Nó tạo tiền đề cho kỷ nguyên Roman Abramovich sau đó. Vì vậy không ai ngạc nhiên khi năm 2003, Zola được bình chọn là Cầu thủ vĩ đại nhất lịch sử CLB. 

Thành công của Zola cũng mở đường cho sự thâm nhập của các cầu thủ Italia sau này vào Premier League (riêng ở Chelsea có 12 người). Tính đến nay cũng có 11 HLV đến từ đất nước hình chiếc ủng cầm quân ở xứ sương mù. Một lần nữa, Chelsea chiếm số lượng nhiều nhất với 6 người, bao gồm cả tân HLV Maurizio Sarri. Ngoại trừ Claudio Ranieri, 4 đồng hương tiền nhiệm của Sarri đều thành công rực rỡ, nhất là trên khía cạnh danh hiệu.  

Vậy điều gì đang chờ đợi Sarri, một người hoàn toàn xa lạ với bóng đá Anh? Ít nhất vào lúc này, HLV 59 tuổi đang đi đúng hướng với quyết định bổ nhiệm Zola làm trợ lý số một. Ngoài việc cùng chung ngôn ngữ, Zola còn am hiểu mọi thứ ở đảo quốc sương mù, từ văn hóa tới phong cách bóng đá. Mặc dù thất bại trên cương vị HLV ở West Ham, Watford, Cagliari, Al-Arabia và Birmingham, nhưng 10 năm cầm quân cũng khiến Zola sở hữu kho kinh nghiệm đồ sộ để bổ sung vào các thiếu hụt của tân HLV Sarri.

Trên hết, Zola là một biểu tượng ở Stamford Bridge và được các CĐV The Blues, cũng như các cầu thủ yêu mến. Tính cách khiêm nhường, gần gũi và hành xử chuyên nghiệp đã mang lại uy tín cho ông suốt những năm tháng tung hoành trên sân cỏ và bây giờ là một người thầy. Điều này hứa hẹn tạo nên sự hòa hợp và đoàn kết trong phòng thay đồ Chelsea vốn đầy rẫy nhiễu nhương.

Trong cấu trúc hiện hành của Chelsea, ban lãnh đạo luôn cố gắng sắp xếp cho một nhân vật có mối liên hệ chặt chẽ với CLB tham gia vào đội ngũ huấn luyện. Trong những năm trước đây, Steve Clarke, Ray Wilkins và Steve Holland thay nhau đóng vai trò trợ lý. Tuy nhiên, người ta cũng tin rằng tỷ phú Abramovich luôn hy vọng Zola ngồi vào vị trí đó. Bản thân Zola cùng tiết lộ, ông hứa sẽ trở lại Syamford Bridge vào một ngày, sau khi tích lũy đủ nhiều kinh nghiệm cầm quân. 

Giờ thì Zola đã hiện diện tại Tây London như Abramovich mong muốn. Và sự kết hợp một huyền thoại với một HLV tài năng hứa hẹn sẽ thay đổi vận mệnh Chelsea một lần nữa, đưa đội bóng này đến tầm cao nhất có thể.