Van Gaal là một chiến lược gia xuất sắc nhưng cũng rất độc đoán. Trong suốt chiều dài sự nghiệp cầm quân của mình, “tu líp thép” đã không ít lần để lại những dấu ấn cả tích cực và tiêu cực. Ông cũng là mẫu huấn luyện viên theo đuổi chủ nghĩa hoàn hảo và tìm mọi cách để đội bóng vận hành theo đúng triết lý mà mình đã vạch ra. Đầu mùa giải năm ngoái, Van Gaal đã không giấu giếm ý định bê nguyên sơ đồ chiến thuật 3-5-2 để vực dậy M.U sau một mùa giải bết bát dưới thời David Moyes. 

Thế nhưng, Man Utd không phải Hà Lan và ngay lập tức “Quỷ đỏ” phải hứng chịu những kết quả không mong muốn. Truyền thông, người hâm mộ liên tục chỉ trích Van Gaal, yêu cầu ông phải thay đổi. Tất nhiên, Van Gaal nhận ra điểm yếu của đội bóng do ông dẫn dắt. Từ 3-5-2, ông chuyển sang 4-4-2 kim cương, 4-1-4-1 và cuối cùng là 4-3-3. Và có thể nói 4-3-3 chính là sơ đồ phù hợp nhất của M.U năm ngoái, giúp “Quỷ đỏ” cán đích ở vị trí thứ 4 Premier League với những thắng lợi ấn tượng ở giai đoạn lượt về trước Tottenham, Man City và Liverpool. Ai cũng dễ dàng nhận ra điểm yếu của M.U năm ngoái là khả năng phòng ngự và những lỗ hổng ở hàng tiền vệ mỗi khi Carrick dính chấn thương. Và tất nhiên, những người yêu mến đội chủ sân Old Trafford hy vọng Van Gaal sẽ khắc phục những lỗ hổng ấy ở mùa giải năm nay.

Van Gaal đương nhiên cũng nhận ra. Những sự bổ sung đáng chú ý của “Quỷ đỏ” trên thị trường chuyển nhượng mùa hè đều là những cái tên ở hàng tiền vệ như Bastian Schweinsteiger và Morgan Schneiderlin; cùng với đó là tài năng trẻ Memphis Depay và hậu vệ biên người Italia Matteo Darmian. Đó đều là những “phương thuốc” trị đúng bệnh của M.U ở những mùa giải trước đó. Thế nhưng, nếu nhìn một cách tổng quan, M.U vẫn rất cần một mẫu trung vệ đẳng cấp thế giới, đủ khả năng tái hiện hình ảnh của những Stam, Ferdinand hay Vidic ngày nào bởi Jones, Smalling hay Marcos Rojo còn quá non nớt để tạo thành tấm khiên che chắn trước cầu môn. 

Chưa hết, vị trí tiền đạo mũi nhọn cũng rất cần sự bổ sung sau sự ra đi của Van Persie và Radamel Falcao (không được mua đứt từ AS Monaco). Tuy nhiên, khi thị trường chuyển nhượng mùa hè đã sắp đóng cửa, hai vị trí trên vẫn chưa có những cái tên xứng đáng gia nhập Old Trafford. Premier League 2015/16 đã chính thức bắt đầu. 2 vòng đấu trôi qua, mặc dù M.U thu được kết quả tuyệt đối nhưng tổng quan mà nói, M.U vẫn thể hiện một bộ mặt nhợt nhạt, thiếu ý tưởng, một lối chơi vô hồn và họ chỉ chiến thắng nhờ những khoảnh khắc loé sáng của cá nhân hoặc đến từ những may mắn do sai lầm của đối thủ.

Tuy nhiên, trong bức tranh ảm đạm ấy cũng có những nét tươi mới đầy hy vọng. Ở khu vực phòng thủ, Van Gaal đã kéo Daley Blind về đá cặp với Phil Jones/Smalling. Thoạt đầu nghe có vẻ hơi vô lý bởi Blind tương đối chậm chạp, thể hình có phần mỏng cơm và khả năng không chiến hạn chế sẽ khó có thể hoàn thành nhiệm vụ nếu chơi ở hàng thủ; cùng với đó, như đã nói cả Jones và Smalling đều chỉ chơi hay khi có một điểm tựa như Vidic hoặc Ferdinand trước đây. Thế nhưng, những trận giao hữu mùa hè và 2 trận đấu chính thức đầu tiên của mùa giải mới, hàng thủ M.U đã có những chuyển biến đáng kể. 

Blind với khả năng cảm quan vị trí tốt cùng khả năng chuyền bóng hiệu quả giúp M.U thiết lập được một trạm trung chuyển bóng từ hàng thủ lên trên; khả năng không chiến tốt của Smalling, sự máu lửa, quyết liệt của Jones đã hỗ trợ đắc lực cho những khiếm khuyết của Blind. Ở hai biên, với sự trưởng thành của Luke Shaw và sự hoà nhập đáng kinh ngạc của tân binh Darmian, không quá để nói rằng M.U đang sở hữu một trong những cặp hậu vệ biên xuất sắc nhất giải đấu. 

Tất nhiên, vẫn cần thời gian để chứng minh bởi mùa giải vẫn còn rất dài và M.U chưa gặp phải những đối thủ có cùng đẳng cấp nhưng những chuyển biến của M.U ở khả năng phòng thủ thật đáng để hy vọng. Sẽ là thiếu sót khi ca ngợi hàng thủ M.U 2 trận đấu vừa qua mà bỏ qua khả năng đánh chặn của hàng tiền vệ, đặc biệt là tân binh Morgan Schneiderlin. Có thể nói đã rất lâu rồi, sau sự ra đi của Roy Keane, đội chủ sân Old Trafford mới xuất hiện một tiền vệ có khả năng thu hồi bóng tốt như thế. 

Trên hàng tấn công, Rooney đã được trả về vị trí tiền đạo cắm ưa thích nhưng những trận đấu đã qua, “Gã Shrek” chưa đáp lại niềm tin của Van Gaal và người hâm mộ. Nhưng khách quan mà nói, hãy cảm thông cho đội trưởng của M.U bởi nhiều năm qua, anh đã hy sinh quá nhiều để làm nền cho các đồng đội khác thi nhau toả sáng và với thói quen hay khởi đầu chậm, hãy tin rằng thời gian sẽ giúp Rooney tìm lại bản năng săn bàn vốn có của mình. 

Cái khó hiểu nhất của Van Gaal là việc bố trí bộ ba tiền vệ công để hỗ trợ cho Rooney. Rất nhiều trận đấu ở loạt trận giao hữu, M.U thường xuất phát với Ashley Young bên cánh cái, Mata bên cánh phải và Memphis Depay đá hộ công. Tuy nhiên, ngoại trừ Young được đá đúng vị trí sở trường, cả hai người còn lại đều thi đấu ở một vị trí tương đối mới lạ. 

Mata xuất thân là một tiền vệ cánh ở Valencia nhưng như tất cả đều biết, tên tuổi của anh gắn liền với vị trí hộ công trong màu áo Chelsea và đó mới chính là nơi phát huy tốt nhất những phẩm chất xuất sắc của Mata. Depay là một tiền đạo cánh trái ở PSV và anh cũng đã nhiều lần thi đấu ở vị trí ấy ở đội tuyển quốc gia Hà Lan nhưng Van Gaal muốn cậu học trò cưng của mình phải thay đổi và thi đấu ở vị trí số 10 sau lưng Rooney. Cũng thật dễ hiểu khi những thay đổi ấy đã khiến các tiền vệ của M.U gặp không ít khó khăn trong phối hợp tấn công. Cái hay nhưng đồng thời cũng là cái dở nhất của Van Gaal là đưa ra những thay đổi không giống ai. 

Ông đã từng biến Schweinsteiger từ một tiền vệ cánh thành một trong những tiền vệ trung tâm xuất sắc nhất của bóng đá thế giới nhưng cũng với những thay đổi ấy, ông khiến M.U gặp khó khăn trong việc vận hành lối chơi. Trận khai màn Premier League, M.U bê nguyên công thức đã dùng ở các trận giao hữu trên đất Mỹ. Kết quả họ giành 3 điểm đầu tiên của mùa giải nhưng hàng công chơi thất vọng; ngoại trừ Ashley Young và Mata chơi tương đối tròn vai. Vừa rồi, trong chuyến làm khách trước Aston Villa, Van Gaal khiến tất cả té ngửa khi cho Adnan Januzaj đá vị trí số 10, trả Memphis Depay về cánh trái quen thuộc. 

Januzaj có bàn thắng duy nhất giúp M.U giành chiến thắng nhưng khó có thể nói màn trình diễn của tiền vệ trẻ người Bỉ khiến Van Gaal hài lòng. Điểm sáng duy nhất ở trận đấu này là khả năng kiến tạo tuyệt vời của Mata với những đường chọc khe xé toang hàng thủ của Aston Villa. Ngoại trừ tình huống kiến tạo cho Januzaj ghi bàn, cựu tiền vệ Chelsea còn một lần đặt Depay vào tình huống đối mặt với thủ thành Guzan nhưng số 7 mới của M.U đã dứt điểm ra ngoài. Nhìn cách sắp xếp của Van Gaal có vẻ hơi khó hiểu và khiến M.U thiếu sinh khí trong tấn công nhưng những ai tinh ý có thể thấy rằng, Van Gaal đang ấp ủ nhiều ý tưởng táo bạo để xây dựng lại M.U. 

Trước hết, truyền thông và rất nhiều người hâm mộ kêu gào Van Gaal trả Mata về vị trí số 10 – nơi đã đưa tên tuổi của anh lên tầm đẳng cấp thế giới. Mata như đã nói, sở hữu kỹ thuật cá nhân tốt, nhãn quan chiến thuật sắc sảo nhưng thể hình, thể lực cùng khả năng đánh chặn có phần hạn chế sẽ khiến áp lực lên khu trung tuyến của M.U tăng lên. Với một người nặng về kiểm soát thế trận như Van Gaal, điều ấy là tối kỵ. Thay vào đó, “tuy líp thép” sử dụng Mata ở vị trí cánh phải nhưng cho phép anh chơi tự do và có thể bó vào trong để kiến tạo cho đồng đội. 

Điều ấy giúp Mata thoát khỏi sự kèm cặp của cặp tiền vệ trụ của đối phương cũng như tự do di chuyển để tìm khoảng trống. Trận làm khách trước Aston Villa ở vòng 2 Premier League đã phần nào chững minh cho nhận định ấy. Nếu Mata tiếp tục giữ vững phong độ, anh hoàn toàn có thể trở thành một bộ não điều tiết lối chơi từ bên cánh của M.U thay vì kiểu tiền vệ cánh cổ điển thường thấy. 

Một mùa bóng mới đã bắt đầu, những ai chờ đợi một bộ mặt mới của M.U có vẻ vẫn đang thất vọng nhưng chí ít, Van Gaal có thể khiến tất cả hài lòng về mặt điểm số. Hơn 12 tháng đã trôi qua, “tuy líp thép” cũng đã đúc rút được nhiều điều. Ông đã hiểu rõ hơn về bóng đá Anh, về các học trò của mình và quan trọng hơn cả, ông có thời gian chuẩn bị thay vì làm việc một cách vội vã như mùa hè năm ngoái. 

Do đó, những người yêu mến M.U hãy chờ đợi những điều mới mẻ sẽ đến thay vì chăm chăm chỉ trích Van Gaal. Hãy tin rằng, với kinh nghiệm, đẳng cấp đã được khẳng định, Van Gaal sẽ nhanh chóng đưa M.U trở lại với quỹ đạo chiến thắng của mình.