Tháng 5 năm ngoái, có vẻ như MU đã rút ngắn khoảng cách với Man City.

Họ cán đích thứ 3 ở Premier League. Họ cũng giành được cúp liên đoàn Anh. Và mặc MU thua Man City (1-2) trong trận chung kết FA Cup, nhưng đây không phải là trận đấu chênh lệch mà chúng ta từng chứng kiến trong quá khứ. 

*Nhận định bóng đá Man City vs MU, 22h30 ngày 3/3

MU từng đánh bại Man City trong kỷ nguyên Pep Guardiola nhưng hầu hết trong số đó là những chiến thắng chớp nhoáng nếu không muốn nói là chụp giật. Tuy nhiên trận thua tại chung kết cúp FA mùa trước thì không như vậy, nó giống một đội rất mạnh thua một đội mạnh hơn. Trận đó MU hơn hẳn Man City về số lần dứt điểm (13-11).

Nhìn chung, mùa giải trước là khởi đầu khá tuyệt vời cho nhiệm kỳ của Erik ten Hag. Và sau đó tất cả đã sụp đổ.

United kết thúc mùa giải 2022/23 với 14 điểm kém Man City. Còn lúc này, họ bị đối thủ bỏ xa tới 15 điểm trước 12 vòng cuối. Và Man City thậm chí còn không đứng đầu bảng. MU lúc này kém tới 14 điểm so với vị trí thứ ba, vị trí mà họ đã giành được ở mùa giải trước. Và họ kém vị trí thứ tư tới 8 điểm, vị trí cuối cùng được đảm bảo suất dự Champions League.

Cuối cùng, tin tốt duy nhất cho MU là có một tỷ phú đến với những tham vọng lớn. Jim Ratcliffe đã hoàn tất việc sở hữu cổ phần thiểu số tại MU và nhờ một thỏa thuận bất thường với chủ sở hữu đa số, gia đình Glazer, Ratcliffe sẽ được giám sát các hoạt động bóng đá.

“Chúng tôi có rất nhiều điều để học hỏi từ người hàng xóm ồn ào của mình và những người hàng xóm khác”, Ratcliffe ám chỉ Man City và Liverpool. Nhưng Ratcliffe cũng không quên tư tưởng của Alex Ferguson: "Cuối cùng thì họ vẫn là kẻ thù. Tôi không muốn gì hơn là hạ gục cả hai. Họ đã ở một vị trí tốt trong một thời gian và có những điều chúng ta có thể học hỏi từ cả hai."

Nếu MU có thể đánh bật Man City khỏi vị trí quyền lực số một, họ sẽ phải làm điều đó như thế nào? Dưới đây có thể là một số gợi ý:

Điều này nghe có vẻ mơ hồ, song hầu như mọi đội bóng vĩ đại đều có bản sắc riêng.

Thành công khó tìm đến MU vì họ đang rơi vào khoảng trống về phong cách và chiến lược. Sau thời Sir Alex, chưa từng có bất kỳ sự thống nhất xuyên suốt và bền vững nào về những gì MU muốn thể hiện trên sân. Các cầu thủ không bổ trợ lẫn nhau và họ không có một định hướng thực sự lâu dài, nhất quán khi ra sân.

Hãy nhìn vào hai đội bóng đã thách thức Man City kể từ năm 2018: Arsenal và Liverpool. Thành công của Liverpool đến từ cách tiếp cận theo chiều dọc, giàu năng lượng. Mọi cầu thủ mà Liverpool nhắm đến đều phù hợp với tầm nhìn đó. Điều đó giúp ích cho việc Liverpool tìm kiếm tài năng tốt hơn bất kỳ đội bóng lớn nào trong thập kỷ qua. Rõ ràng, việc xác định đúng tài năng sẽ dễ dàng hơn khi bạn thực sự biết mình đang cố gắng xác định loại tài năng nào.

Trong khi đó, Arsenal lại làm điều ngược lại. Nếu Jurgen Klopp thích mạo hiểm thì Mikel Arteta lại không như vậy. Khá nhiều cầu thủ được Arsenal ký hợp đồng trong vài năm qua đều là những chân chuyền xuất sắc theo một cách rất cụ thể. Đó không phải là những cầu thủ có tỷ lệ chuyền bóng chính xác cao. Họ là những cầu thủ hiếm khi để mất bóng. Không ai trong số 11 cầu thủ được Arsenal sử dụng nhiều nhất mùa này có tỷ lệ chuyền bóng thành công thấp hơn 75%.

Liverpool hay Arsenal đều làm như nhau, họ biết mình muốn chơi bóng theo kiểu nào và sau đó ký hợp đồng với những cầu thủ có thể đáp ứng lối chơi đó.

Klopp và Arteta chính là những người giúp tầm nhìn của đội bóng trở thành hiện thực trên sân cỏ. Nhưng bản sắc đội bóng cần phải được đặt lên hàng đầu và HLV trưởng phải phù hợp với nó chứ không phải ngược lại.

Có vẻ như Ratcliffe nhận thức được điều này khi họ theo đuổi công khai GĐTT của Newcastle United, Dan Ashworth. Chưa biết Ashworth có phù hợp với MU hay không nhưng họ chưa từng bổ nhiệm vị trí này cho đến năm 2021. HLV trưởng không thể ôm mọi việc mà vẫn hy vọng làm tốt.

Bằng cách này MU sẽ không bị phụ thuộc quá nhiều vào HLV trưởng. Họ sẽ tránh được vết xe đổ lặp đi lặp lại trong một thập kỷ qua: thuê một HLV, ký hợp đồng với một vài cầu thủ phù hợp với ý tưởng của HLV, sa thải HLV trước khi ông ta có một đội ngũ đầy đủ các cầu thủ phù hợp với ý tưởng của anh ấy, thuê một huấn luyện viên mới và sau đó lặp lại toàn bộ mọi việc, hết lần này đến lần khác.

Vậy ai sẽ là người quản lý đầu tiên của kỷ nguyên Ratcliffe? Ít nhất Ten Hag không phải là người xứng đáng bất luận những tuyên bố tự tin của chiến lược gia người Hà Lan. Dưới thời Ten Hag, MU vẫn chưa có sự mạch lạc và bền vững trong thi đấu. Họ có hiệu số bàn thắng bại bằng 0 (36-36) và mọi thứ về cơ bản đều không thuyết phục.

Thật khó tưởng tượng một đội có quỹ lương cao nhất nhì giải đấu lại thường xuyên chơi như một đội ở nửa dưới BXH. Tất nhiên, Ten Hag không phải là khuyết điểm duy nhất của MU nhưng rõ ràng ông là một trong số đó.

Độ tuổi trung bình, tính theo số phút thi đấu, của 10 đội vô địch Premier League gần đây là 27. Các cầu thủ có xu hướng đạt đỉnh cao ở độ tuổi từ 24 đến 28. Vì vậy không có gì ngạc nhiên khi những đội bóng thành công thường sở hữu trụ cột trong độ tuổi vàng đó.

Độ tuổi trung bình của Liverpool, đội đứng đầu bảng lúc này là 27,1. Độ tuổi trung bình của Man City là 27,2. Trong khi đó, Arsenal lại tụt xuống mức 25,5. Nếu không vô địch mùa này thì Pháo thủ đang có một nền móng tuyệt vời để làm điều đó trong vài mùa giải tới.

MU thì sao, họ cũng có một vài sao trẻ có tương lai. Nhưng một trong những vấn đề của MU là họ thường xuyên chiêu mộ các ngôi sao lớn tuổi trong suốt một thập kỷ qua: Casemiro, Nemanja Matic, Henrikh Mkhitaryan, Raphael Varane, Christian Eriksen, Alexis Sanchez, Zlatan Ibrahimovic, Bastian Schweinsteiger, Radamel Falcao , Cristiano Ronaldo và nhiều cái tên khác.

Những cầu thủ này đều tới MU ở đoạn cuối sự nghiệp. Có thể hợp lý nếu mang về một vài lão tướng để bổ sung kinh nghiệm trong cuộc đua vô địch nhưng đã từ lâu MU không còn nằm trong nhóm đua tranh danh hiệu. 

Thế nên MU lại rơi vào một tình thế rắc rối. Các ngôi sao lớn tuổi tới MU và chơi tốt trong một hai mùa giải. Nhưng sau đó họ sa sút vì gánh nặng tuổi tác vào đúng thời điểm MU bắt đầu đặt ra mục tiêu cao hơn. Và do mức lương quá cao của họ nên các HLV không dám để họ ngồi dự bị.

Casemiro (32 tuổi) và Varane (30) là hai trong số 11 cầu thủ được MU sử dụng nhiều nhất mùa này. Bruno Fernandes là người thi đấu nhiều nhất cũng đã 29 tuổi. Scott McTominay, tiền vệ ra sân nhiều nhất đã 27 tuổi. Harry Maguire, trung vệ được sử dụng nhiều nhất, sẽ bước sang tuổi 31 sau vài ngày nữa. Và Victor Lindelof, cầu thủ được ra sân nhiều thứ 10 của MU cũng 29 tuổi.

Độ tuổi trung bình của United xem ra rất đẹp với 26,9. Nhưng thực tế là có không ít trụ cột bắt đầu qua thời đỉnh cao trong khi lứa trẻ vẫn còn non. Để có cơ hội thách thức danh hiệu và tiến gần đến Man City, MU cần đại tu đội hình với những cầu thủ dưới 25 tuổi. Nhóm này cần vài năm trưởng thành và gắn kết với nhau để tạo nên sức sống bền vững cho một tập thể.

Có thể xem Arsenal là hình mẫu. Độ tuổi trung bình của họ ở mùa giải 2018-19 là 26,7. Mùa đó họ chỉ đứng thứ 5 chung cuộc. Arsenal sau đó trẻ hóa đội hình triệt để và mất thêm hai mùa giải thành tích kém. Nhưng hai mùa giải gần đây, đội bóng trẻ của Arteta ngày càng trưởng thành và bắt đầu chen vào cuộc đua vô địch. Cần 4 tới 5 năm cho một đội bóng mạnh ra đời. MU phải kiên nhẫn trong công cuộc trẻ hóa.

Nếu hy vọng MU có thể tranh ngôi vô địch sau 4 năm nữa thì chỉ có ba cầu thủ trong đội hình hiện tại có khả năng vươn tới đỉnh cao sự nghiệp  vào thời điểm đó: Alejandro Garnacho (19 tuổi), Rasmus Hojlund (21) và Kobbie Mainoo (18).

Tuy nhiên cả ba chưa xuất sắc đến mức sẽ chắc chắn vươn lên đẳng cấp hàng đầu trong các năm tới. Trong số này, Garnacho có vẻ giàu tiềm năng nhất. Ở tuổi 19, anh đứng ở phân vị thứ 80 cho tất cả các cầu thủ chạy cánh trên khắp các giải đấu cầu thủ trẻ người Argentina đã bộc lộ những tố chất đặc biệt và khả năng quyết định trận đấu như một ngôi sao lớn.

Trong khi đó, Hojlund đóng góp ít hơn vào việc xây dựng lối chơi và kém nguy hiểm hơn trước khung thành. Tiền đạo người Đan Mạch chỉ đạt chỉ số bàn thắng kỳ vọng trung bình 0,46 (xG), xếp thứ 46 tại Premier League trong số những cầu thủ ra sân ít nhất 30 phút mỗi trận mùa này. Hojlund có thể trở thành một ngôi sao song phong độ thất thường chưa đảm bảo bước tiến mạnh mẽ trong tương lai.

Mainoo cũng chưa xuất sắc như những lời tâng bốc trên mặt báo. Ngoài khả năng rê bóng khéo léo, tiền vệ này chưa thể hiện được nhiều ở các kỹ năng khác. Tất niên đừng quá đòi hỏi với một cầu thủ mới 18 tuổi. Nhưng Mainoo cũng có thể chính là nạn nhân trong sự lộn xộn ở MU. 

Dù sao có ba tài năng trẻ tiềm năng còn tốt hơn là chỉ có một. Nhưng khả năng cả ba cùng bước lên đỉnh cao trong nửa thập kỷ tới là vô cùng nhỏ. Quá trình tái thiết của Liverpool hay Arsenal đều gắn liền với một ngôi sao đi lên từ học viện. Trent Alexander-Arnold ở Liverpool và Bukayo Saka ở Arsenal. Nhưng thật khó hình dung Garnacho hay Mainoo có thể vươn lên tầm cỡ của hai cầu thủ trên.

Để đạt đến đẳng cấp của Arsenal và Liverpool, Ratcliffe và MU chỉ cần cải tổ lại cơ cấu câu lạc bộ, tìm người quản lý phù hợp, đại tu toàn bộ đội hình, hy vọng một vài người trong số họ có triển vọng trở thành ngôi sao và duy trì sự kiên nhẫn trong nửa thập kỷ. 

Nhưng nên nhớ trong 5 mùa giải gần đây thì có tới 4 mùa Man City lên ngôi vô địch. Đội bóng của Pep Guardiola vẫn ở một đẳng cấp mà phần còn lại chưa thể chạm đến. 

Trong khi bị điều tra về 115 cáo buộc vi phạm tài chính thì doanh thu của Man City đã vượt qua MU trong vài năm qua. Với sự hậu thuẫn từ giới chủ giàu có ở Trung Đông, Man City là đội duy nhất tại Premier League có thể chi tiêu nhiều hơn MU trong những hạn chế tài chính hiện tại của giải đấu và UEFA.

Trên hết, màn trình diễn của Man City đã vượt qua đáng kể mức lương khổng lồ của họ. Một phân tích của John Burn-Murdoch trên Financial Times cho thấy Man City đã giành được nhiều hơn 15 điểm mỗi mùa kể từ năm 2015 so với những gì chúng ta mong đợi từ một câu lạc bộ khác có cùng mức lương. Trong khi đó, United chơi kém hơn mức lương của họ 6 điểm mỗi năm. Điều quan trọng, hai chỉ số trên của Man City và MU đứng ở hai đầu giải đấu.

Guardiola chiếm bao nhiêu phần trăm trong thành công của Man City? Điều chắc chắn là đi tới đâu, dù là Barcelona, Bayern hay Man City thì Pep đều giúp đội bóng của ông bật lên tầm cao mới. Bộ óc vĩ đại của Pep giúp đội bóng không gặp vấn đề trong phòng thay đồ, duy trì sức mạnh trong suốt 38 vòng đấu với một chiến lược phát triển ổn định trong gần thập kỷ.

Chừng nào Pep còn ở City, MU và phần còn lại của Premier League vẫn phải đối mặt với một ngọn núi. Có thể NHM MU chờ đợi một tín hiệu tích cực từ án phạt nặng dành cho Man City vì 115 cáo buộc tài chính. Nhưng điều ảnh hưởng lớn nhất đến quyền lực của Man City chỉ có thể là Guardiola. Khi được hỏi về điều gì sẽ thách thức Man City trong tương lai, Guardiola chỉ trả lời một câu đơn giản: “Tôi vẫn đang ngồi đây và mọi chuyện vẫn ổn".