Sau kết quả hòa 1-1 với Man City cuối tuần qua, HLV Jose Mourinho của Chelsea có một tuyên bố mang tính đúc kết: “Premier League là giải VĐQG số một châu Âu. Bạn sẽ luôn phải chịu sự cạnh tranh khủng khiếp ở sân chơi này. Bất cứ đối thủ nào cũng có thể lấy điểm của bạn”.

Đánh giá của một HLV như Jose Mourinho đáng để lưu tâm, bởi ông từng trải qua nhiều môi trường làm việc từ Bồ Đào Nha, Anh, Italia, cho tới Tây Ban Nha. Nhà cầm quân này giành được vô số danh hiệu cùng Porto, Inter, Real Madrid. Nhưng khi trở lại dẫn dắt Chelsea mùa bóng trước, ông lại trắng tay.

Theo Mourinho, tính cạnh tranh cũng như mức độ khốc liệt của Premier League hiện nay đã vượt xa so với một thập kỷ trước. Ở nhiệm kỳ đầu của Mourinho tại Stamford Bridge, Chelsea không phải nhận thất bại nào trên sân nhà trong khuôn khổ Premier League. Thế nhưng, đến tháng 4 vừa qua, chuỗi trận đó bị cắt đứt. Kẻ đánh chiếm pháo đài Stamford Bridge là Sunderland đang chạy đua trụ hạng.

Trong mùa giải 2004/05, 3 CLB dẫn đầu là Chelsea, Arsenal và Man United chỉ để thua 11 trận. Nhưng tới mùa bóng trước, tổng số trận thua của Top 3 lên đến 18 lần. Những con số đó cho thấy, Premier League đang ngày càng trở nên cân bằng hơn.

Trong giai đoạn đầu mùa giải năm nay, những cú ngã của các đại gia tiếp tục xuất hiện với tần suất dày đặc. Man City trắng tay khi tiếp Stoke trên sân nhà. Liverpool hết gục ngã trước Aston Villa lại bị West Ham cho đo ván. Man United còn tệ hơn khi liên tục để mất điểm trước Swansea, Sunderland, Burnley và Leicester.

Những gì diễn ra tại Premier League hoàn toàn khác với các giải lớn còn lại của châu Âu. Ở Italia, Juventus và Roma vẫn toàn thắng sau 4 vòng đầu tiên. Nhóm đầu La Liga chỉ gồm những CLB có vai vế như Barcelona, Atletico, Valencia… 

Điều gì khiến các ông lớn của bóng đá Anh dễ bị đánh úp tại Premier League? Câu trả lời nằm ở sự vươn lên mạnh mẽ của các CLB nhỏ và tầm trung trên xứ sương mù. Một thống kê cho thấy, ở mùa giải 2004/05, tổng điểm của các CLB từ thứ 4 đến thứ 7 tại Premier League là 232. Nhưng tới mùa trước, nó đã lên mức 284 điểm.

Nếu tại Tây Ban Nha, Đức và Italia, chỉ 2-3 CLB có khả năng đua tranh chức vô địch, thì Premier League có đến 5 ông lớn là Chelsea, Man City, Man United, Arsenal và Liverpool. Đấy là còn chưa tính tới những CLB có tiềm lực khác như Tottenham, Everton, Newcastle…

Sự trỗi dậy của các CLB nhỏ và tầm trung xuất phát từ việc gia tăng doanh thu từ bản quyền truyền hình Premier League cũng như cách phân chia “miếng bánh” này. So với các giải đấu khác của châu Âu, bản quyền truyền hình của Premier League cao hơn hẳn. Tổng số tiền mà giải đấu này thu về từ các nhà đài trong 3 mùa giải (từ 2013/14 đến 2015/16) lên đến 5,5 tỷ bảng. Phần lớn số tiền này được phân phối theo hình thức chia đều. 

Mùa giải 2013/14, mỗi CLB thuộc Premier League nhận được 52,2 triệu bảng tiền bản quyền truyền hình. Trong khi đó, tại những giải bóng đá khác của châu Âu, “miếng bánh” bản quyền truyền hình chủ yếu thuộc về các ông lớn. Như ở La Liga, Barcelona và Real Madrid chiếm tới 46% doanh thu bản quyền truyền hình giải đấu. Thế mới có chuyện, CLB đứng cuối BXH Premier League mùa trước là Cardiff có doanh thu bản quyền truyền hình cao hơn gấp rưỡi so với nhà ĐKVĐ La Liga, Atletico (34 triệu bảng).

Chính phương án chia đều miếng bánh bản quyền truyền hình khổng lồ đã tiếp sức cho các CLB nhỏ và tầm trung tại Premier League. Số tiền đó giúp họ thoải mái mua sắm, tăng cường lực lượng, dần rút ngắn khoảng cách với những ông lớn, đồng thời khiến Premier League ngày càng công bằng và khốc liệt hơn.

Tyler Blackett (Man United), Mehdi Abeid (Newcastle).