Tuy nhiên, đã xuất hiện những đánh giá mới, đáng chú ý hơn, đó là Barca thời Martino đang là con tin của những sai lầm trong quá khứ.

Tito Vilanova tái phát căn bệnh ung thư tuyến nước bọt sau ngày Barca thông báo việc tái ký hợp đồng cho Xavi, Puyol và Messi. Cả hai tin nói trên, được thông báo vào tháng 12/2012, để lại một dấu ấn trong chặng đường đi hiện nay của đội bóng áo đỏ-xanh, nạn nhân của sự đen đủi, nhầm lẫn và các mâu thuẫn nội bộ mà người gánh chịu là nhà cầm quân Gerardo Martino. Vilanova đã phải ra đi từ tháng 7/2013 một cách tương đối đột ngột vì các thông báo y tế ban đầu cho thấy sức khỏe của Tito chưa đến mức buộc ông phải nghỉ việc. Tito đã dự định một số thay đổi ở những vị trí chủ chốt của đội bóng, với sự ủng hộ của một số chuyên gia bóng đá, như không tái ký hợp đồng với Xavi, Puyol và Messi. Nhưng đề nghị đó đã không được ban lãnh đạo của CLB đồng tình.
 
Thực ra, việc tính toán về sự ra đi của hai cầu thủ người Tây Ban Nha đã xuất hiện từ thời Pep Guardiola, vì hai nhân vật này đều đã luống tuổi và đi qua giai đoạn đỉnh cao, cả về tài năng và thể lực. Với trường hợp của Messi, Cesc và Pique thì khác, chủ yếu là do những biểu hiện “bất tuân thượng lệnh”.

Căn bệnh của Vilanova cộng việc chủ tịch Sandro Rosell không dám đụng đến các công thần mà trong tiếng Tây Ban Nha thường được gọi là “vacas sagradas” (các con bò thiêng), để tránh phải gánh chịu một “sự trả giá chính trị”, đã để lại một một khối đá nặng cho tân HLV người Argentina.

“Mặc dù chúng tôi biết điều đã và đang xảy ra, nhưng về chính trị mà nói, việc xử trảm những cái tên trên là không nên một chút nào”, các nguồn tin từ ban lãnh đạo của Barca tiết lộ. “Chúng tôi không biết dư luận có thể hiểu và thông cảm cho hay không”.

Trong khi đó, liên tục xuất hiện những tin thất thiệt: Messi sẽ rời Barca khi mùa bóng năm nay kết thúc vì cảm thấy bị lãnh đạo của sân Camp Nou “phản bội” do đã hứa tăng lương nhưng không làm sau khi mua được Neymar. Montoya và Tello cũng “dọa” ra đi khiến Pique phải dằn mặt: "Cánh cửa của Barca luôn mở với những ai không muốn ở lại”.

Đôi khi những quyết định của Martino mang tính chính trị hơn là bóng đá
Những diễn biến gần đây và đặc biệt là hai trận thua liên tiếp từ đầu mùa bóng tới nay đã khơi lại vấn đề bị bỏ dở từ hồi Pep và Tito. Một bộ phận trong giới chức của Barca đã đòi hỏi Martino phải suy xét giải quyết những vấn đề tồn tại từ quá khứ. Điều này không dễ, bởi ban lãnh đạo đội bóng cho rằng “đây là một thời điểm nhạy cảm” để đưa ra những quyết định lớn. Sự hồi sinh của Real Madrid, phong độ cực kỳ ấn tượng của Atletico và khát vọng chinh phục cả Liga lẫn Champions League khiến những thành phần bảo thủ của Barca cho rằng tốt nhất hãy nên gồng mình vượt qua phần còn lại ngắn ngủi của năm nay và chờ đợi sự trở lại của cầu thủ xuất sắc nhất thế giới.
 
Ngay các cầu thủ cũng bắt đầu soi xét HLV của mình. Chiến lược gia người Argentina ban đầu lắng nghe, làm việc trong nỗi ám ảnh phải duy trì triết lý và lối chơi của thời Guardiola rồi dần dần thực hiện những sự thay đổi: xoay tua cầu thủ, giảm việc kiểm soát bóng bằng cách kết hợp các đường bóng ngắn với bóng dài và chịu hai trận thua liên tiếp. Pique đánh giá hiệp một trước Ajax là “nực cười” , Puyol tiết lộ “không biết nên tham gia tấn công hay ở lại để phòng thủ” và một cầu thủ khác không muốn nói tên nhận xét “lối chơi gây ra một sự mất cân đối lớn”.

Một nguyên nhân khác: việc duy trì số đông trợ lý, chuyên gia thể lực và người giúp việc của những HLV khác nhau – Guardiola, Vilanova và Martino - đã gây khó khăn cho việc đội bóng chèo theo một hướng, trách nhiệm không được phân định rõ ràng và nhiều khi việc sắp xếp đội hình mang tính chính trị khi dựa vào thứ bậc trong phòng thay đồ chứ không phải thành tích thể hiện trong tập luyện và sân cỏ.  Đó là chưa kể tới các nguyên nhân được nói tới quá nhiều trong những ngày qua: thiếu khát vọng chiến thắng, hơn nửa đội hình bị chấn thương, HLV thiếu giải pháp khi phải lội ngược dòng, hội chứng phụ thuộc vào Messi...

Suy yếu ở cả ba tuyến
Có điều dễ nhận ra là dưới thời Guardiola, tuyến giữa của Barca luôn được đánh giá là mạnh nhất thế giới, với Busquets, Xavi, Iniesta, Cesc Fabregas. Nhưng hiện nay, hàng tiền vệ trong mơ đó đã không còn như trước nữa dù tất cả những cái tên nói trên vẫn có mặt trên sân cỏ. Xavi đã không còn là chính mình, không chỉ thể lực giảm sút mà đánh mất luôn cả khả năng bao quát trận đấu và những đường chuyền chết người. Iniesta năng nổ, nhưng nhiều khi rườm rà vì thiếu người đón bóng, Cesc không có người phối hợp ăn ý nhất là Messi nên dễ dàng bị đối phương hóa giải. Khả năng di chuyển, chạy chỗ không bóng, phối hợp nhuần nhuyễn đã giảm đi đáng kể.

Trong khi đó, hàng thủ áo đỏ-xanh chơi quá tệ so với giai đoạn đầu mùa bóng. Puyol trở lại nhưng chưa vượt qua được gánh nặng tuổi tác, Mascherano thỉnh thoảng lại phạm sai lầm nghiêm trọng, Montoya chưa thể lấp chỗ của Alves trong khi Bartra lại chưa được khai thác đúng mức. Trên hàng công, Neymar vẫn ấn tượng với những pha đi bóng lắt léo nhưng khả năng dứt điểm còn xa mới bằng Messi, Alexis giảm sự thăng hoa, Pedro ít được sử dụng, Cesc lạc lối khi thiếu vắng số 10.

Có lẽ đã đến lúc Sandro Rosell nhìn lại những gì xảy ra ở thời kỳ của Joan Laporta, trong các năm từ 2006 đến 2008, với Frank Rijkaard và Ronaldinho. Ngày hôm nay, có vẻ Barca đang là con tin của quá khứ.

Tổng Biên tập tờ El Mundo Deportivo, Santi Nolla, mới đây khẳng định: “Barca đã không sai khi tái ký với Xavi, Puyol và Messi vào tháng 12 năm ngoái. CLB đã cố gắng để các cầu thủ biểu tượng của mình, những người đã đóng góp rất nhiều, kết thúc sự nghiệp tại FC Barcelona. Những cầu thủ huyền thoại không phải là thứ dùng rồi bỏ đi. Về mặt thể thao, họ sinh ra ở Barca, đi đến đỉnh cao trong màu áo đỏ-xanh và cần phải biết cám ơn những cống hiến của họ.