Cách chơi phòng ngự - phản công hãy còn là kim chỉ nam ở calcio. Sơ đồ chiến thuật 4-4-2 ngự trị trên khắp thế giới. Tiền vệ trụ, như Demetrio Albertini, mới là chủ nhân trong đội hình của người Italia.

Thế còn Totti? Anh luôn là rắc rối lớn. Như đã nêu trên, người Italia chuộng cách chơi thận trọng và nghệ thuật phản công, chứ không cổ vũ cách chơi khi nào cũng lăm lăm tấn công. Mẫu tiền vệ công nhô cao, chơi như một tiền đạo giả, thường không được trọng dụng hồi đầu thập niên 1990. Totti chính là nạn nhân, là hình mẫu của loại ngôi sao không gặp thời như thế.

Bây giờ, ai cũng quen thuộc khái niệm “trequartista”, và Totti luôn chơi thành công với vai trò này. Nhưng một tiền vệ công có thể sắm vai tiền đạo giả chỉ phát huy được tài năng trong hoàn cảnh tự do di chuyển. Trong đội hình 4-4-2 phổ biến ở thập niên 1990, Totti bị cột chặt vào một trong 2 vị trí tiền vệ, hoặc một trong 2 vị trí tiền đạo. 

Anh luôn chơi bóng một cách khó khăn trong hàng ngũ Azzurri là vì vậy. Từ thời Cesare Maldini đến thời Dino Zoff, Totti luôn trở thành đề tài tranh cãi, liên quan đến cách chơi của đội tuyển Italia chính là vì thế. Totti chỉ khoác áo ĐTQG 58 lần, chỉ ghi 9 bàn, cũng là vì thế.

Biết bao thay đổi lớn về chiến thuật, biết bao nhiêu sự thăng trầm liên quan đến thời cuộc, đã xảy ra trong 20 năm chơi bóng đỉnh cao của Totti. Bản thân anh, với những bất lợi quá rõ về mặt chuyên môn ngay xuất phát điểm, cũng đã buộc mình thay đổi cách chơi, thay đổi vai trò, để luôn trụ vững trong bóng đá đỉnh cao, rồi dần dần trở thành huyền thoại sống tại AS Roma. 

Giuseppe Giannini là thần tượng số 1 của Totti, khi anh tiếp cận bóng đá đỉnh cao. Totti luôn khâm phục những gì Giannini làm được mỗi khi khoác áo AS Roma. Nhưng lối chơi của Totti lại không giống Giannini. Anh biết cách tự điều chỉnh để thích ứng. Đấy là lý do vì sao anh trở nên xuất sắc hơn, bền bỉ hơn, thành công hơn cả thần tượng của mình.