Tranh cãi bùng nổ
Chỉ sau ba lần ra sân tại Premier League và Adnan Januzaj đang khiến hàng loạt liên đoàn bóng đá lao vào cuộc tranh cãi triền miên về việc anh sẽ khoác áo ĐTQG nào.

Vì quá khứ phức tạp, Januzaj đang nằm trong vòng tranh chấp của... 6 đội tuyển cả chính thức lẫn chưa được công nhận, gồm: Kosovo (quê bố), Albania (quê mẹ), Serbia (vì Kosovo vẫn được tính là một vùng lãnh thổ nằm trong Serbia), Thổ Nhĩ Kỳ (quê ông bà), Bỉ (vì sinh ra và lớn lên tại đây) và mới đây, FA đã có lời mời gọi Januzaj thi đấu cho ĐT Anh. Chỉ cần anh đồng ý, họ sẽ tiến hành các thủ tục pháp lý giúp anh nhập tịch sớm hơn so với thời hạn 5 năm để được xét nhập tịch thông thường.

Cho tới nay Januzaj vẫn chưa có những câu trả lời chính thức về vấn đề này, nhưng các đồng nghiệp cùng lứa ở ĐT Anh thì đang tỏ ra không mấy thân thiện với vấn đề nói trên. Khi được hỏi về vấn đề này, Jack Wilshere – tài năng được kỳ vọng nhiều nhất của bóng đá Anh - chỉ đáp ngắn gọn: “Cậu ấy có phải người Anh không?”. Mới nhất, Tom Ince – con trai của cựu tuyển thủ Paul Ince – cũng đã đưa ra một góc độ khiến người ta buộc phải suy nghĩ nghiêm túc về vấn đề này.


Trả lời trong buổi họp báo của ĐT U21 Anh, Ince cho biết: “Hãy nhìn vào những Raheem Sterling, Ravel Morrison, Wilfried Zaha, tôi hay Saido Berahino, và cả Nathan Redmond nữa. Với tất cả những cái tên ấy trên hàng công [của đội U21 Anh], liệu cậu ấy có thể cạnh tranh được không? Đừng hiểu nhầm tôi, Januzaj là một tài năng tuyệt vời. Nhưng có rất nhiều tuyển thủ U21 có thể trội hơn cậu ấy”.

Chúng ta có thể nhìn nhận những lời nói của Ince theo hai hướng khác nhau: 1-Anh và những đồng đội ở U21 đang... sợ mất suất vào tay Januzaj và 2-Quả thực nước Anh không hề khan hiếm tài năng, tới mức phải cầu viện một người mới đến xứ sở sương mù 2 năm.

Vấn đề của hệ thống
Nhìn lại bức tranh tổng thể, rõ ràng những lời của Tom Ince không phải không có lý. Những cái tên Ince kể ra thậm chí là chưa đủ để nói lên tiềm năng to lớn của hàng công U21 Anh, bởi vẫn còn đó những Wilfried Zaha, Jesse Lingard, Will Keane. Nhìn xuống hàng thủ, họ có Jack Butland trong khung thành, có Luke Shaw, Michael Kane, Jack Robinson.

Rộng hơn một chút thì ngay ở ĐT Anh, HLV Roy Hodgson cũng đang sử dụng rất nhiều cầu thủ thuộc lứa tuổi U21 như Phil Jones, Alex Oxlade-Chamberlain, Jack Wilshere hay Ross Barkley. Hầu như những quyết định triệu tập này đều nhận được sự ủng hộ của giới chuyên môn và người hâm mộ, bởi tài năng của họ xứng đáng được trao cơ hội ở ĐTQG.


Thế nhưng cần nhắc lại rằng, sau thế hệ của những Steven Gerrard, Frank Lampard, John Terry, Rio Ferdinand,... thì ĐT Anh đã rơi vào một giai đoạn “trầm cảm” tài năng - điều vô cùng bất ngờ, nếu xét rằng thế hệ sau đó từng rất được kỳ vọng. Ngoại trừ trường hợp “chín sớm” của Wayne Rooney thì Adam Johnson, Aaron Lennon, Stewart Downing, James Milner, Michael Dawson, Ashley Young... đã rất được kỳ vọng, nhưng những gì họ để lại cho tới nay vẫn là một nỗi thất vọng tràn trề.

Bỏ qua các vấn đề về việc HLV ở ĐTQG không tận dụng được hết khả năng của họ thì những cái tên kể trên cũng chưa bao giờ được đặt niềm tin đầy đủ ở cấp độ CLB. Nếu cho rằng chính bản thân họ thường xuyên gặp chấn thương (Dawson) hay thường xuyên gây thất vọng (Downing, Young) thì cũng là hợp lý, nhưng những trường hợp của Lennon, Johnson hay Milner lại bị áp đảo bởi các cầu thủ ngoại quốc ở cấp CLB.

Vấn nạn này đã được nhắc tới rất nhiều và dần dần thì BLĐ các CLB cũng đang dần dần tạo cơ hội nhiều hơn cho cầu thủ trẻ của Anh. Ví dụ như tại Manchester United hay Liverpool, rất nhiều cầu thủ Anh đang được tạo điều kiện. Tuy nhiên đây vẫn chỉ là số ít, bởi những CLB có quá nhiều áp lực thành tích như Chelsea hay Manchester City lại không có được sự kiên nhẫn đó, hoặc như Arsenal thì chỉ đơn thuần là... nếu không hay hơn những người cùng vị trí thì không được dùng.

Còn nếu chỉ miệt mài ở các CLB nhỏ hơn thì ai có thể chắc chắn được rằng tài năng của họ sẽ phát tiết đầy đủ? Ví dụ như Darrent Bent hay Aaron Lennon – thi đấu trong những CLB loại khá nhưng cũng không thể trội hẳn lên. Ai có thể chắc rằng những Adam Lallana, Jay Rodriguez hay James Ward-Prowse có thể đạt tới tiềm năng nếu mãi thi đấu cho Southampton?

Tóm lại, những lời của Tom Ince hoàn toàn xứng đáng trở thành câu hỏi lớn dành cho những nhà phát triển bóng đá cao cấp của Anh. Nhân tài của họ dường như chưa bao giờ cạn kiệt, nhưng khai thác ra sao thì vẫn là một dấu hỏi với những người nắm quyền...