Tôi không quá ngạc nhiên khi chứng kiến những “cơn mưa” bàn thắng diễn ra ở World Cup 2014. Phần vì các tiền đạo ở giải này rất hay nhưng mấu chốt là điều kiện thời tiết ở Brazil rất nóng, độ ẩm cao khiến cho hàng thủ của nhiều đội bóng rất dễ bị xuống sức, thậm chí mắc sai lầm nên dẫn đến bàn thua. 

Tôi lấy ví dụ hàng thủ Tây Ban Nha, Thụy Sỹ, Nhật Bản đã thực sự bị tan vỡ khi thi đấu lúc giữa trưa ở Brazil. Đặc biệt, đã có nhiều thủ môn như Casillas (Tây Ban Nha), Akinfeev (Nga) đã mắc hàng loạt sai lầm đáng trách dẫn đến bàn thua mà nguyên nhân chính là do thể lực bị họ bào mòn vì trời quá nóng nên mất sự tập trung, đuối trong các pha xử lý cuối cùng. 

Tôi còn nhớ, World Cup 2010 diễn ra ở Nam Phi rơi vào mùa Hè nhưng thời tiết ở đó khá lạnh. Điều kiện thi đấu đó không bào mòn thể lực của cầu thủ nhiều nên dễ hiểu khi có ít sai lầm dẫn đến bàn thua.

Một điều dễ nhận ra sau các màn trình diễn ấn tượng của nhiều đội bóng ít danh tiếng như Mexico, Costa Rica, Thụy Sỹ, Hy Lạp, Colombia, Chile…; đó là họ không có nhiều cầu thủ ngôi sao. Và với tập thể bao gồm nhiều cầu thủ tầm tầm thì ở cấp CLB, họ ra sân thi đấu vừa phải ở mùa giải 2013/14. Điều đó giúp ích rất nhiều khi họ về khoác áo ĐTQG tham dự World Cup 2014. 

Trong khi đó, đội hình của Tây Ban Nha, Anh, Italia… toàn những ngôi sao, là trụ cột rất khó thay thế ở nhiều CLB. Họ đã bị vắt kiệt sức khi khoác áo CLB nên khi về thi đấu cho ĐTQG tham dự World Cup 2014 nhiều khi chỉ có thể… đi bộ. Các đội bóng lớn thất bại nặng nề là vì thế. 

Trong khi đó, việc vòng bảng giải lần này bùng nổ bàn thắng đơn giản xuất phát từ yếu tố trình độ giữa các đội bóng đã bị thu hẹp nhiều nên việc họ thay nhau ghi bàn là điều không quá ngạc nhiên. Minh chứng rõ nhất là trận đấu giữa Argentina và Nigeria (3-2 nghiêng về Argentina và cả 2 đội đều đi tiếp).

Tại World Cup 2010 và EURO 2012, NHM trên toàn thế giới vô cùng ngưỡng mộ cách xây dựng sơ đồ 4-2-3-1 ở nhiều đội bóng. Và nó tạo nên xu thế ở nhiều ĐTQG lẫn cấp CLB. Tuy nhiên, theo thời gian nó cho thấy sự bất cập khi việc ghi bàn phụ thuộc quá nhiều vào 1 mũi nhọn. 

Tại World Cup 2014 này, nhiều đội như Hà Lan, Costa Rica, Mexico, Uruguay đã mạnh dạn áp dụng sơ đồ chiến thuật 5-3-2 khiến cho lối đá của họ uyển chuyển và góp phần vào việc bùng nổ bàn thắng. Sơ đồ chiến thuật 5-3-2 hay ở chỗ là khi tấn công sẽ chuyển thành 3-5-2, trong đó vai trò hai hậu vệ biên cực kỳ quan trọng và nhiều lúc họ sắm vai tiền vệ biên. 

Việc số lượng cầu thủ tham gia tấn công nhiều đã đem đến nhiều giải pháp trong việc tiếp cận khung thành đối phương và làm bùng nổ bàn thắng. Tôi nghĩ, sau kỳ World Cup 2014, sơ đồ 5-3-2 sẽ tạo nên cơn sốt và sẽ được áp dụng rộng rãi ở nhiều đội bóng. Sự thay thế trào lưu 4-2-3-1 cho thấy bóng đá càng ngày càng thú vị và khó lường.