Tiếng súng đã im trên báo đảo Balkan sau chiến tranh Nam Tư, cuộc chiến được xem là khốc liệt nhất tại châu Âu kể từ sau Đệ nhị thế chiến. Nhưng những mâu thuẫn sắc tộc vẫn âm ỉ, trong đó tồn tại điều mà NHM bóng đá không hề muốn, đó là việc các CĐV cũng như chính một số cầu thủ vẫn luôn ngấm ngầm dùng bóng đá làm công cụ để bày tỏ quan điểm chính trị của họ.

Với mặt bằng chung về kỹ thuật của cầu thủ ở mức thượng thừa, nền bóng đá Nam Tư từng được xem là “Brazil của châu Âu”. Nhưng ĐT Nam Tư chưa bao giờ đạt được những thành tích như đội Croatia ngày nay. 

ĐT Croatia đã lần đầu tiên trong lịch sử lọt vào trận chung kết World Cup mà không cần đến những ngôi sao hàng đầu thuộc các nước Nam Tư cũ như Edin Dzeko và Miralem Pjanic (Bosnia), Sergej Milinkovic-Savic (Serbia), Samir Handanovic hay Jan Oblak (Slovenia)… Rất nhiều NHM các nước Nam Tư cũ mừng cho chiến công của đội bóng áo ca-rô, nhưng không phải tất cả đều dễ dàng bỏ qua quá khứ khói lửa trên bán đảo Balkan.

Tay vợt Novak Djokovic là vận động viên nổi tiếng nhất và được hâm mộ nhất tại Serbia, nhưng anh đã bị phản đối khi tuyên bố ủng hộ ĐT Croatia. “Chỉ có những kẻ ngốc mới ủng hộ Croatia. Cậu không thấy xấu hổ sao, Novak”, lời của ông Vladimir Djukanovic, nhà lập pháp của đảng Tiến bộ Serbia. 

Tổng thống Serbia, ông Aleksandar Vucic đã trả lời khi được hỏi về trận tứ kết Nga - Croatia: “Tôi cổ vũ ĐT Nga, đó là quyền của tôi. Mọi người Serbia được phép cổ vũ bất kỳ đội nào mà họ muốn, tôi cũng thế”. Giữ những phép tắc ngoại giao nhất định của nguyên thủ quốc gia, nhưng dường như phát biểu ấy cho thấy tổng thống Serbia không có ý định ăn mừng chiến công của người hàng xóm!

Trong dịp đi tác nghiệp trận Argentina - Croatia, tôi quen Ivica, một fan Croatia lớn tuổi phải ngồi một mình trong khán đài toàn các CĐV Argentina. Trước trận chung kết World Cup, Ivica tâm sự với tôi rằng: “Tôi không tin ĐT Nam Tư nếu còn tồn tại có thể lọt vào chung kết World Cup như Croatia. Đừng nghĩ rằng nếu đem hết các tài năng của bán đảo Balkan vào một đội bóng là sẽ dễ dàng thành công. ĐT Croatia rất đoàn kết, có đường hướng cụ thể để phát triển bóng đá trong thời gian dài, điều tôi không được chứng kiến khi còn thuộc hệ thống bóng đá Nam Tư”.

Tại những nước (Nam Tư cũ) có nền bóng đá còn yếu như Macedonia hay Montenegro, các CĐV rất vui mừng với chiến tích của ĐT Croatia. Những bình luận kiểu như “Các bạn là niềm tự hào của Nam Tư cũ”, “Hãy đem vinh quang về cho bán đảo Balkan”… xuất hiện rất nhiều trên mạng xã hội sau mỗi thành công của ĐT Croatia trên đất Nga. Tại Bosnia, nơi người gốc Croatia chiếm 15%, dĩ nhiên cũng ủng hộ đội quân của HLV Zlatko Dalic, họ không ngần ngại đổ ra đường ăn mừng chiến thắng.

Bất kể kết quả trận chung kết như thế nào, thì việc ĐT Croatia đi được đến tận trận cuối cùng của kỳ World Cup cũng là một cú hích quan trọng cho nền bóng đá tại bán đảo Balkan. Dù có ủng hộ ĐT Croatia hay không, thì những nền bóng đá còn lại của các nước Nam Tư cũ vẫn nên nhìn vào chiến tích của đội bóng áo ca-rô như một tấm gương sáng!